Yucateken
De Yucateken (Yucateeks Maya: Maaya'ob) is een Mayavolk woonachtig op het Mexicaanse schiereiland Yucatán. Er leven 1.475.575 Yucateken in Mexico[1] en enkele duizenden in Belize.
Yucateken, Maya (Maaya'ob)
| ||||
 | ||||
Yucateekse kinderen | ||||
| Totale bevolking | 1,5 miljoen | |||
| Verspreiding | Mexico (Campeche, Quintana Roo, Yucatán), Belize | |||
| Taal | Yucateeks Maya, Spaans | |||
| Geloof | Rooms-katholicisme, Mayareligie, evangelicaal christendom, cultus van het Sprekende Kruis | |||
| Verwante groepen | Itzaes, Lacandonen, Mopan | |||
| ||||
Nomenclatuur
De naamgeving van het volk kan aanzienlijke verwarring opleveren. De Mexicaanse overheid noemt de bevolkingsgroep Maya en ook zijzelf noemen zichzelf Maya, of Maaya'ob in hun eigen taal. Desalniettemin zijn zij slechts een van de meerdere volkeren die normaliter 'Maya' worden genoemd. Dit kan vergeleken worden met de Turken die slechts een van de Turkse volkeren zijn of in het Engels de Germans die slechts een van de Germanic Peoples zijn.
Aanvankelijk werden slechts deze bevolkingsgroep Maya genoemd. Het gebruik om alle aan haar verwante volkeren Maya's te noemen stamt uit de 19e eeuw.
Cultuur
De Yucateekse cultuur heeft aanzienlijk stand weten te houden. Het volk telt anderhalf miljoen leden, meer dan enig ander inheems volk in Mexico met uitzondering van de Nahua die met nog een miljoen meer zijn, en samen met de K'iche', Kaqchikel, Q'eqchi' en Mam zijn zij de talrijkste van de Mayavolkeren. Hun cultuur is een voortzetting van die van de Itza-Maya's uit de postklassieke periode ofwel van naaste verwanten daarvan. 60% van de Yucateken beheerst het Yucateeks Maya. De meeste Yucateken belijden het rooms-katholicisme, waarin veel aspecten van de oude Mayareligie zijn opgenomen. Enkele tienduizenden belijden het cultus van het Sprekende Kruis, een merkwaardige mengvorm van christendom en inheemse tradities die aan het eind van de 19e eeuw aan de basis stond van de rebellerende Mayastaat Chan Santa Cruz in het oosten van het schiereiland. Ten slotte zijn de laatste jaren veel Yucateken bekeerd tot het protestantisme, voornamelijk de evangelische varianten daarvan.
 |
Zie de categorie Maya van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp. |
| Bronnen, noten en/of referenties |
| Inheemse bevolking van Mexico |  | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| |||||