Willem Jacob van Stockum

Willem Jacob van Stockum (Hattem, 20 november 1910 – 10 juni 1944) was een Nederlands theoretisch natuurkundige die bijgedragen heeft aan de ontwikkeling van de algemene relativiteitstheorie.

Willem Jacob van Stockum

Van Stockum werd geboren in Hattem als zoon van Abraham van Stockum (3 juli 1864 - 29 december 1935) (neef van Vincent van Gogh) en Olga Emily Boissevain (27 oktober 1875 - 1 juni 1949). Zijn vader was een officier in de Koninklijke Marine. Willem Jacob had een jongere broer Jan Maurits, en een oudere zus: de kinderboekenschrijfster Hilda van Stockum.

Aan het eind van de jaren twintig verhuisde de familie (zonder de vader) van Nederland naar Ierland, alwaar Willem Jacob wiskunde studeerde aan Trinity College, dat deel uitmaakt van de Universiteit van Dublin. Daarna haalde zijn doctoraal (Master of Arts) aan de Universiteit van Toronto en zijn Ph.D aan de Universiteit van Edinburgh.

In 1937 publiceerde Van Stockum een artikel waarin hij een van de eerste exacte oplossingen aandroeg voor Einstein's veldvergelijking. In zijn artikel modelleert hij het zwaartekrachtsveld veroorzaakt door een configuratie van roterende materie, de Van Stockum-stof, die rond een cilindrische symmetrieas draait. Met zijn artikel was Van Stockum waarschijnlijk een van de eerste[1] die de mogelijkheid opmerkte van het bestaan van zogenaamde 'closed timelike curves', een van de vreemdste en meest verwarrende verschijnselen in de algemene relativiteitstheorie. Iets wat later ook geopperd en verder bestudeerd werd door Kurt Gödel.

Van Stockum vertrok naar de Verenigde Staten in de hoop om bij Albert Einstein te kunnen studeren. Uiteindelijk verkreeg hij daar in het begin van 1939 een tijdelijke functie onder professor Oswald Veblen aan het in Princeton gevestigde Institute for Advanced Study.

Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd Van Stockum opgeleid tot piloot en vloog hij in een bommenwerper.

Op 6 juni 1944 nam Van Stockum deel aan de enorme air raids vanuit de lucht die de landing in Normandië ondersteunden. Van Stockum sneuvelde 10 juni 1944, tijdens zijn zesde gevechtsmissie. Het vliegtuig van Van Stockum en zijn bemanning werd vlak bij het doel geraakt door Duits luchtafweergeschut. Zijn vliegtuig stortte neer, waarbij alle zeven bemanningsleden omkwamen. Zij zijn begraven in Laval, niet ver de plaats waar zij neerkwamen.

Literatuur
  • Willem Jacob van Stockum: A scientist in uniform, De Vliegende Hollander, June 2004 (English translation by Carlo Beenakker). A newspaper article by an officer in the Dutch Air Force, on which this article is largely based.
  • A soldier's creed, an essay written by van Stockum and published (under the byline "a bomber pilot", due to wartime security restrictions) in December 1944.
  • Stockum, W. J. van (1937) . The gravitational field of a distribution of particles rotating around an axis of symmetry.. Proc. Roy. Soc. Edinburgh 57: 135 . The original paper presenting the van Stockum dust solution.
  • Time Bomber. Historical fiction by Robert P. Wack. Set in Normandy in June 1944. Willem is a central character.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.