Vreemde materie

Vreemde materie is een substantie opgebouwd uit eenzelfde hoeveelheid Upquarks, downquarks en strangequarks plus een kleine hoeveelheid elektronen[1], opdat het geheel elektrisch neutraal is. Het ontstaat wanneer protonen en neutronen uiteenvallen in up- en downquarks en bepaalde quarks onder hoge druk worden omgezet in strangequarks. Dit fenomeen zou plaatsvinden in de kern van vreemde sterren, een variant van de neutronenster.

Vreemde materie zou de stabielste substantie uit het universum zijn. Dit is te danken aan het feit dat vreemde materie de kleinste rustenergie per nucleon (kerndeeltje) bezit.[1]

Daarnaast zou het, op zwarte gaten na, ook de hoogste dichtheid hebben. Een kubieke meter van vreemde materie weegt ongeveer een miljard ton.[2]

Besmettelijk

Doordat vreemde materie zo stabiel is, zal eender welke substantie waarmee het mee in contact komt, ook worden omgezet in vreemde materie.[3][4]

Vreemde materie vinden we normaal gezien alleen terug in quarksterren, die bestaan uit quark–gluonplasma. Er is echter een hypothese waarbij deze vreemde materie ook andere sterren of planeten zou kunnen besmetten. Dit fenomeen zou zich voordoen wanneer een vreemde ster (neutronenster met vreemde materie) botst met een andere neutronenster of een zwart gat. Als dit zich voordoet, kunnen er kleine hoeveelheden van vreemde materie de ruimte in geslingerd worden. Men spreekt van strangelets. Als er zulke strangelets in contact komen met een ander hemellichaam, zal deze onmiddellijk worden omgezet in vreemde materie.[4]

Ontstaan

Vreemde materie kan op twee manieren ontstaan, volgens Witten:

Nadat het heelal begon af te koelen en door de QCD-overgangsfase ging, zou er in het vroege heelal reeds vreemde materie zijn geproduceerd.[1][5]
Binnenin de kern van neutronensterren zouden onder de extreme omstandigheden vreemde materie gevormd kunnen worden.[1]

Eigenschappen

Massa

Aangezien vreemde materie bestaat uit een soort soep van vier soorten fermions (namelijk up-, down-, strangequarks en elektronen) kan men enkel de massa van strangequarks beschouwen (de massa van up-, downquarks en elektronen kan men verwaarlozen).[1][4] De massa van een strangequark bedraagt 0,14 GeV.

Kandidaat donkere materie

Vreemde materie kan ontstaan zijn tijdens de quark-hadron faseovergang in het vroege universum en is daarom een mogelijke kandidaat voor donkere materie.[5] Het zou kunnen dat kleine hoeveelheden vreemde materie, strangelets genaamd, niet zo zeldzaam zijn in het heelal en dus de ontbrekende massa vormen die wij donkere materie noemen.

Bronnen, noten en/of referenties

(en) Alcock, Charles, Farhi Edward, Olinto Angela, 1 november 1986. Strange stars. Astrophysical Journal 310 (part 1): 261-272. DOI:10.1086/164679
(nl) Apeldoorn, Ben. "Er zit een zwart gat in ons zonnestelsel - Supermassa slorpt jaarlijks vijftig planeten op zo groot als onze aarde", Gazet van Antwerpen, 21 februari 1998, p. 7. Geraadpleegd op 24 november 2019.
(en) Tom Siegfried, Strange Matters:: Undiscovered Ideas at the Frontiers of Space and Time. Joseph Henry Press (2002-08-09). ISBN 978-0-309-08407-9.
(en) P. Galeotti, David N. Schramm, Gauge Theory and the Early Universe. Springer Science & Business Media (2012-12-06). ISBN 978-94-009-3059-9.
(en) Kodama Takeshi, Chung Kai Cheong, Duarte Sergio Jose Barbosa, Relativistic Aspects Of Nuclear Physics - Proceedings Of The 2nd International Workshop. World Scientific (1992-06-09). ISBN 978-981-4555-34-0.

(en) Glendenning, Norman K., Compact Stars: Nuclear Physics, Particle Physics and General Relativity. Springer Science & Business Media (6 december 2012), “10 Strange Stars”. ISBN 9781468404913. Geraadpleegd op 24 november 2019.

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.

[:0-1] (en) Alcock, Charles, Farhi Edward, Olinto Angela, 1 november 1986. Strange stars. Astrophysical Journal 310 (part 1): 261-272. DOI:10.1086/164679

[2] (nl) Apeldoorn, Ben. "Er zit een zwart gat in ons zonnestelsel - Supermassa slorpt jaarlijks vijftig planeten op zo groot als onze aarde", Gazet van Antwerpen, 21 februari 1998, p. 7. Geraadpleegd op 24 november 2019.

[3] (en) Tom Siegfried, Strange Matters:: Undiscovered Ideas at the Frontiers of Space and Time. Joseph Henry Press (2002-08-09). ISBN 978-0-309-08407-9.

[:2-4] (en) P. Galeotti, David N. Schramm, Gauge Theory and the Early Universe. Springer Science & Business Media (2012-12-06). ISBN 978-94-009-3059-9.

[:1-5] (en) Kodama Takeshi, Chung Kai Cheong, Duarte Sergio Jose Barbosa, Relativistic Aspects Of Nuclear Physics - Proceedings Of The 2nd International Workshop. World Scientific (1992-06-09). ISBN 978-981-4555-34-0.