Vewin

De vereniging werd op 18 november 1952 opgericht als Vereniging van Waterleidingbedrijven. Er waren toen 198 waterleidingbedrijven in Nederland, waarvan er 177 lid waren van Vewin. De bedrijven die geen lid werden waren zonder uitzondering zeer kleine waterleidingbedrijven. De oprichtingsdatum van Vewin was vrijwel 100 jaar nadat, in 1853, Nederlands eerste waterleidingbedrijf in Amsterdam van start was gegaan. Dit betrok zoet water uit de duinen.

In de loop der tijd zijn veel waterleidingbedrijven samengegaan. In 1990 waren er 52 drinkwaterbedrijven, in 2012 zijn dat er 10 die geheel Nederland voorzien van leidingwater. Alle tien waterbedrijven produceren en distribueren drinkwater. Waternet is daarnaast ook nog actief met de verwerking van afvalwater en het beheer van grond- en oppervlakte water.

De tien drinkwaterbedrijven zijn:

• Waterbedrijf Groningen (Groningen)
• WMD Drinkwater (Drenthe)
• Vitens (Friesland, Overijssel, Gelderland, Flevoland en de provincie Utrecht)
• PWN Waterleidingbedrijf Noord-Holland (Noord-Holland met uitzondering van Amsterdam en Amstelveen)
• Waternet (Amsterdam, Amstelveen en enkele nabijgelegen gemeenten)
• Dunea (het westen van Zuid-Holland)
• Oasen (het oosten van Zuid-Holland)
• Evides (het zuiden van Zuid-Holland en de provincie Zeeland)
• Brabant Water (Brabant)
• Waterleiding Maatschappij Limburg (Limburg)

Naast deze tien bedrijven zijn ook nog de Watertransportmaatschappij Rijn-Kennemerland (WRK) en het Waterwinningsbedrijf Brabantse Biesbosch (WBB) actief. De bedrijfsvoering van WRK is ondergebracht bij Waternet en PWN, de bedrijfsvoering van WBB bij Evides. De twee bedrijven distribueren geen drinkwater, maar leveren gedeeltelijk gezuiverd water aan drinkwaterbedrijven en industrie.

De waterbedrijven zijn naamloze vennootschappen, met gemeenten en provincies als aandeelhouders. Waternet is een uitzondering; het is een stichting, opgericht door de gemeente Amsterdam en het Waterschap Amstel Gooi en Vecht. In de stichting zijn ook de gemeentelijke riolering ondergebracht en de uitvoeringstaken van het waterschap.

In de onderstaande figuur de belangrijkste algemene informatie over de tien drinkwaterbedrijven van Nederland in 2010.

De gezamenlijke waterproductie bedroeg in 2010 1.136 miljoen m³ per jaar, dit werd voor 70% geproduceerd uit grondwater en voor 30% uit oppervlaktewater. Het water werd voor 70% aan huishoudens geleverd en voor 30% aan bedrijven.

In de onderstaande figuur de belangrijkste gegevens met betrekking tot water in Nederland sinds 1990.

De belastingen op water betreffen grondwaterbelasting, provinciale grondwaterheffing[1], leiding- en concessievergoedingen ofwel precariobelasting, de Belasting op Leidingwater (BoL) en BTW (6%). De eerste drie zijn kostprijsverhogende belastingen die worden gedekt via het drinkwatertarief, de twee laatstgenoemde zijn verbruiksbelastingen die het waterbedrijf namens de consument afdraagt aan de belastingdienst. Deze komen boven op het drinkwatertarief van het waterbedrijf en maken geen onderdeel uit van de drinkwateromzet. De grondwaterbelasting is met ingang van 1 januari 2012 afgeschaft. Aanvankelijk was het plan om ook de BoL, welke in 2000 werd ingevoerd, per januari 2013 af te schaffen. Deze plannen zijn inmiddels gewijzigd. Het tarief van de BoL is per 1 januari 2014 verdubbeld. In totaal maakten de belastingen in 2010 zo'n 24% uit van de drinkwaterprijs in Nederland. De drinkwaterbedrijven betalen overigens geen vennootschapsbelasting over hun kerntaak.

• Officiële website