Utrecht (schip, 2003)
Het Statenjacht 'De Utrecht' of het Utrechts Statenjacht is een historische reconstructie van een statenjacht zoals dat oorspronkelijk zou zijn gebouwd in 1746. Het schip is tussen 1998 en 2003 in vijfenhalf jaar tijd door scheepsbouwers en beeldsnijders in het kader van een scholings- en werkgelegenheidsproject in de stad Utrecht gebouwd, waarbij zo veel mogelijk gebruik is gemaakt van de oorspronkelijke materialen en bouwmethoden. Voor de bouw is ongeveer 300 m3 eikenhout gebruikt, afkomstig uit bossen in Denemarken die 200 jaar geleden met Hollandse eikels zijn aangeplant. Het schip ligt van april tot november in Volendam, 's winters in de Veilinghaven aan de Van Zijstweg in Utrecht.
Utrecht
| ||||
 | ||||
Het Utrechts Statenjacht | ||||
| Geschiedenis | ||||
| Werf | Sars Houtbouw | |||
| In de vaart genomen | juli 2003 | |||
| Eigenaren | ||||
| Vlag | Nederlands | |||
| Algemene kenmerken | ||||
| Lengte | 23,50 m | |||
| Breedte | 5,50 m | |||
| Diepgang | 1,35 m | |||
| Tonnenmaat | 86 ton | |||
| Voortstuwing en vermogen | 156 m² (de mast is 21,50 m lang) | |||
| ENI-nummer | 02015523 | |||
| ||||
Het ontwerp
De bouwtekeningen voor het schip zijn gemaakt door de heer C.A. Emke, aan de hand van een originele tekening uit 1746 van Pieter van Zwijndregt. Deze tekening is onderdeel van de collectie van het Maritiem Museum Rotterdam. De oorspronkelijke tekeningen waren gemaakt in opdracht van de VOC-Kamer Rotterdam.
De bouw
Verantwoordelijk voor de bouw van de replica van het statenjacht was Utrechts timmerbedrijf Sars Houtbouw:
- Kees Sars (bouwmeester);
- Anton van de Heuvel (assistent bouwmeester);
- Cees van Soestbergen (beeldsnijmeester).
De bouw, die in 2003 werd voltooid, is beschreven in een boek van A. Hoving: Het Statenjacht Utrecht[1]
Beeldsnijwerk
.JPG)
Het ontwerp van het beeldsnijwerk is van beeldsnijmeester Cees van Soestbergen, die zich daarvoor baseerde op stijlvoorbeelden uit tekeningen en schilderijen van andere statenjachten. Nevenstaande beeltenis (trofee) is aan weerszijden op de zijkant van het paviljoen aangebracht. Daarin zijn zinnebeeldige motieven te zien die betrekking hebben op Utrecht in het midden van de 18e eeuw:
- mijter;
- bisschopsstaf → symbolen van de geestelijke macht;
- zwaard → wereldlijke macht;
- eikenbladeren → bosbouw;
- graan → akkerbouw;
- hoorn des overvloeds → fruitteelt;
- tabaksbladeren → tabakscultuur;
- biezen → vlechtwerk, turf → brandstof;
- visnet → zoetwatervisserij;
- ring met een doek, die de samenstellende delen bijeenhoudt.
Ook markant zijn de leeuw met vergulde kroon als boegbeeld van het schip, de kransen om de schietgaten, de stroomgoden aan weerszijden van het paviljoen en de rijkelijk geornamenteerde spiegel.
Huidig gebruik
's Zomers ligt het schip in Volendam, vanwaar rondvaarten over het IJsselmeer worden gevaren. Voorheen lag het schip tijdens de zomermaanden in Muiden, bij het Muiderslot.
Sinds 2013 wordt het jacht tijdens het winterse verblijf in de Veilinghaven gebruikt als stamppotrestaurant. Tijdens de winter vindt ook onderhoud aan het schip plaats.
Externe links
Bronnen, noten en/of referenties
|
 |
Zie de categorie Utrecht (ship, 2003) van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp. |