Turda

Turda (Hongaars: Torda, Duits: Thorenburg) is een stad in Roemenië, gelegen in Zevenburgen (Transsylvanië), 30 km ten zuiden van Cluj-Napoca. De stad telt ruim 43.000 inwoners en maakt deel uit van het district (județ) Cluj. De stad ligt aan de rivier de Arieș.

Turda
Torda
Thorenburg
Stad in Roemenië

Situering
StatusStad
District (județ)Cluj
Historische regioTranssylvanië
Coördinaten46° 34 NB, 23° 47 OL
Algemeen
Oppervlakte91,43 km²
Inwoners (2011)43.472
(609 inw./km²)
Politiek
BurgemeesterTudor Stefanie
Overig
Websitewww.primturda.ro
Foto's
Turda & Turdakloof
Portaal    Roemenië

De Romeinen hadden hier de nederzetting Potaissa in hun provincie Dacia en begonnen er met de zoutwinning. De Hongaren, die Zevenburgen vanaf de tiende eeuw gingen bewonen, bouwden er een burcht. De stad werd eeuwenlang vooral door Hongaren en Duitsers bewoond en was de hoofdplaats van het comitaat Torda. De zoutmijn van Turda (Salina Turda) was de belangrijkste van Zevenburgen en werd pas in 1932 buiten gebruik genomen. Tegenwoordig is hij te bezichtigen en wordt hij veel gebruikt door astmatische patiënten vanwege zijn zuivere en schone lucht.

Turda speelt een belangrijke rol in de kerkgeschiedenis: in 1568 vond in deze stad de standenvergadering plaats die het Edict van Torda opleverde: in Zevenburgen gold vanaf dat moment vrijheid van godsdienst, waarmee het vorstendom uniek was in Europa. Het edict betekende tevens de erkenning van het unitarisme als godsdienst.

Bevolking

Door de eeuwen heen vormde Turda onder de naam Torda een Hongaarstalige stad in het vorstendom Transsylvanië. In 1920 werd de stad geannexeerd door Roemenië. Toen Hongarije in 1940 Noord-Transsylvanië weer annexeerde bleef Torda achter in het overgebleven deel van Roemenië. Daarom vluchtten circa 3000 Hongaren naar het noorden. Verder kwamen er circa 10.000 Roemeense vluchtelingen naar de stad toe. Vanaf dat moment is de etnische balans in de stad verschoven naar een Roemeenstalige stad.

Turda
Jaar Totaal Hongaren Roemenen
1910 15.167 69,4 % 27,6 %
1920 16.692 62,0 % 31,3 %
1930 21.428 52,7 % 39,0 %
1941 32.170 22,1 % 70,5 %
1956 35.606 20,6 % 74,6 %
1966 44.980 16,9 % 81,2 %
1977 55.294 14,0 % 83,7 %
1992 61.200 11,6 % 87,4 %
2002 55.887 10,0 % 84,0 %
2011 43.472 9,0 % 84,7 %

Hongaarse gemeenschap

De stad was tot de Tweede Wereldoorlog voornamelijk Hongaarstalig. Na de Tweede Scheidsrechterlijke Uitspraak van Wenen in 1941 kwam het gebied rond de stad niet weer in handen van de Hongaren en vluchtten veel Hongaren naar het noorden. Na de Tweede Wereldoorlog keerden deze Hongaren niet terug. In het gebouwde erfgoed is de stad echter nog steeds herkenbaar Hongaars. De Hongaars Gereformeerde Kerk en de Rooms Katholieke Kerk domineren het centrum en vormen tot op de dag van vandaag culturele ontmoetingsplaatsen van de achtergebleven Hongaren. In Turda functioneert verder nog Hongaarstalig onderwijs. In de gemeenteraad is de Hongaarse partij Democratische Unie van Hongaren in Roemenië vertegenwoordigd met twee zetels.

Foto's


Zie de categorie Turda van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.