Thomas Savery

Thomas Savery (Modbury, 1650 - Londen, mei 1715) was een Engelse ingenieur en uitvinder, bekend als ontwerper van een stoompomp, die als voorbeeld diende voor de Stoommachine van Newcomen.

Thomas Savery.

Levensloop

Savery werd geboren in het adellijk huis Shilstone bij de Zuidoost-Engels plaats Modbury in het graafschap Devon. Hij was vermoedelijk de zoon van Richard Savery en kleinzoon van Christopher Savery of Totnes.[1] Deze Christopher was een handelaar uit Totnes en Sheriff van Devon, in 1619 geridderd en in 1622 overleden. Echter, veel details over zijn persoonlijke leven van Savery en zijn familie zijn niet eenduidig, en documenten ontbreken zoals bijvoorbeeld zijn geboorte-akte.[2]

Thomas werkte als militair-ingenieur, die in zijn vrije tijd werktuigbouwkundige experimenten verrichtte. In 1696 vroeg hij zijn eerste patenten aan voor een machine om glasplaten te polijsten, en voor een peddelwiel-aandrijving voor een schip. Sinds dat jaar tot aan 1715 zouden nog vele patentaanvragen volgen. In 1698 publiceerde hij een aantal van zijn nieuwe zeevaarttechnieken in het "Navigation Improved". Later verlegde hij zijn aandacht naar pompinstallaties, en ontwierp een stoompomp, een voorloper van de Stoommachine van Newcomen.

Werk

Stoompomp
De machine van Savery Engine uit 1698.

In Zuidoost-Engeland werd er op steeds dieper in de grond steenkool gedolven, waarbij de mijnbouw in toenemende mate te kampen kreeg met wateroverlast. Savery was een van de eerste, die eind 17de eeuw een pompapparaat construeerde om de mijn droog te houden. Als brandstof werd de eigen gedolven steenkool gebruikt. Savery noemde zijn stoompomp "An Engine to Raise Water by Fire", een machine om water op te pompen aangedreven door vuur.

Deze stoompomp werd door Savery gepatenteerd op 2 juli 1698, en in 1702 publiceerde hij details over deze machine in het boek Miner's Friend. Savery’s "stoompomp" had geen zuiger maar gebruikte een combinatie van onderdruk en stoomdruk om het water te verplaatsen. Door het condenseren van stoom met koud water in een gesloten pompketel, ontstond onderdruk en drukte de buitenatmosfeer (1 bar = 10 meter waterkolom) het op te pompen water in de ketel.

De werking was gelimiteerd tot het opstuwen van een kolom water met ongeveer dertig voet (9 meter). Deze kon worden verhoogd tot ongeveer vijftig voet (15 meter) door daarna stoomdruk op het wateroppervlak van de pompketel te plaatsen om het water zo weg te drukken, maar de toen hoge stoomdruk op de boiler maakte de installatie onveilig en onbetrouwbaar.

De bediening was manueel en daardoor zeer traag en dus onrendabel. Er werden vervolgens nog pogingen gedaan om water te verwijderen uit de Broadwaters mijn in Wednesbury en vervolgens in Staffordshire maar zonder succes. Deze machine was niet geschikt om water uit een mijn op te pompen en de enige bekende werkende versies werden gebruikt voor de watervoorziening in Londen.

Contact met Thomas Newcomen

Savery werkte voor de ‘Gezondheidscommissie voor Zeelieden’ en hierdoor kwam hij in contact met Thomas Newcomen. Omstreeks 1712 werden regelingen getroffen met Newcomen om zijn, meer geavanceerde ontwerp van de stoommachine die in de handel werd gebracht vallend onder het patent van Savery, verder te ontwikkelen.

De machine van Newcomen werkte alleen onder atmosferische druk, waarbij de gevaren van hogedrukstoom werden vermeden, en gebruikte het zuigerconcept, in 1690 uitgevonden door de Fransman Denis Papin. Door de beide systemen te combineren ontstond de eerste stoommachine die in staat was om water uit de mijnen op te pompen.

Latere pompsystemen waren ook gebaseerd op de Saverypomp, bijvoorbeeld de tweekamerpulsometerstoompomp was een succesvolle ontwikkeling hiervan.

Publicaties

Savery publiceerde onder andere:

Publicaties over Savery

  • E.I. Carlyle (2004). "Thomas Savery". In: Oxford Dictionary of National Biography, Oxford University Press.
  • L.T.C. Rolt and J.S. Allen (1997). The Steam Engine of Thomas Newcomen. Ashbourne : Landmark Publishing
Zie de categorie Savery steam pumps van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.