Stoommachine van Newcomen

De eerste werkelijke stoommachine was een ‘atmosferische’ machine of onderdrukmachine. Men noemt ze een atmosferische machine omdat de atmosferische druk het werk doet. De machine doorloopt de volgende stappen:

• Via een kraan laat men stoomdruk in de stoomcilinder.
• De zuiger gaat omhoog.
• Daarna sluit men de kraan en opent de ernaast gelegen waterkraan.
• Hierdoor stroomt een beetje water in de cilinder. Hierdoor condenseert de stoom in de cilinder.
• De zuiger heeft nu onderaan onderdruk en erboven atmosferische druk plus het gewicht van de onevenwichtige hefboom.
• De zuiger gaat omlaag. De machine werkt op de onderdruk die ontstaat door condensatie van stoom.

Dit was zoveel werk dat de machine van Newcomen bediend moest worden door twee man: een volwassen stoker en een jonge kranenbedienaar.

De ‘vuurmachine’ van Newcomen zou gedurende het grootste deel van de achttiende eeuw alle mijnen in Engeland droog houden. Het rendement van zijn machine was minder dan één procent en de machine werd door velen als een nutteloze energieverbruiker beschouwd, hoewel de steenkool uit de eigen mijn kwam en dus niets kostte. De machine van Newcomen werkte alleen onder atmosferische druk, waarbij de gevaren van hogedrukstoom werden vermeden, en gebruikte het zuigerconcept, in 1690 uitgevonden door de Fransman Denis Papin. Door combinatie van het condensatieopzuigprincipe van Thomas Savery met de zuiger van Papin ontstond de eerste machine die water uit de mijn oppompte, aangedreven door vuur. Bij zijn dood had Newcomen een honderdtal pompmachines geïnstalleerd in Engeland.

Later werd de machine verbeterd door James Watt. Hij bereikte een rendement van 19 procent.

• Animatie van de machine
• De machine van Newcomen, in detail en interactief
• Foto's en schema's van eerste generatie stoommachines

Zie de categorie Newcomen engines van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.