Theodorus Beza
Theodorus Beza (echte naam: Théodore de Bèze/de Besze) (Vézelay, Bourgondië, Frankrijk, 24 juni 1519 – Genève, Zwitserland, 13 oktober 1605) was een Frans-Zwitserse, protestantse theoloog en reformator die een belangrijke rol speelde in de vroege protestantse Reformatie als een van de monarchomachen.
Theodorus Beza
| ||||
Théodore de Bèze in 1577 | ||||
Algemene informatie | ||||
Volledige naam | Théodore de Bèze/de Besze | |||
Geboren | Vézelay, 24 juni 1519 | |||
Overleden | Genève, 13 oktober 1605 | |||
Nationaliteit | ||||
Beroep | Theoloog | |||
Bekend van | Hugenoten | |||
|
Levensloop
Na een humanistische opvoeding, verliet hij Frankrijk in 1548 en bekeerde zich tot het calvinisme. Na een periode in Lausanne (professor Grieks) werd hij medewerker van Calvijn in Genève in 1558. Na diens dood in 1564 volgde Beza hem op als hoofd van het college van predikanten. Ook leidde hij de protestantse afvaardiging naar het colloquium van Poissy in 1561 en werd rector van de Academie van Genève. Een van zijn leerlingen daar was Jacobus Arminius, geestelijk vader van de remonstranten. In Genève werkte hij vanaf 1548 aan een Frans Psalmboek. Hij nam deze klus over van Clément Marot die tot 1543 49 psalmen berijmd had in het Frans. Tussen 1548 en 1561 berijmde hij 101 psalmen. Samen met de psalmen van Marot werden deze in 1562 in een volledige uitgave van het psalmboek uitgegeven. Hij schonk een oude versie van het Nieuw Testament, de Codex Bezae naar hem genoemd, aan de Universiteit van Cambridge.
Hij wordt beschouwd als geestelijk leider van de hugenoten in de tweede helft van de 16e eeuw. Hij leidde de delegatie van hugenoten in het Overleg van Poissy (1561). Na de Bartholomeusnacht van 1572 eiste hij het recht van de hugenoten op om zich te verzetten tegen de tirannie.
Werken
- 1548: Poemata Varia of Iuvenilia, lichte poëzie geënspireerd door Ovidius en Catullus, geschreven in zijn jeugd en die hem later door zijn tegenstanders werd aangerekend; hij zei zelf dat hij ze betreurde
- 1550: Abraham sacrifiant, tragedie over een bijbels onderwerp
- 1574: Du droit des Magistrats sur leurs sujets, geschrift waarin hij het verzet van de hugenoten tegen de tirannie rechtvaardigt
- 1580: Histoire ecclésiastique des Églises Réformées de France, waarin hij de idee van de fundamentele wet voorstelt
- 1581: Chrestiennes Meditations, meditaties over de boetepsalmen, geschreven als parafrase, een veel gebruikt literair genre in de 16e eeuw
Externe links
- (fr) Musée virtuel du protestantisme français
- Enkele jeugdgedichten (Iuvenilia) met Nederlandse vertaling
Mediabestanden die bij dit onderwerp horen, zijn te vinden op de pagina Théodore de Bèze op Wikimedia Commons. |
Kerkhervormers uit de zestiende eeuw | ||||
---|---|---|---|---|
|