Steely Dan

Walter Becker en Donald Fagen kenden elkaar vanaf 1967. Beiden zaten op het Bard College, in New York en speelden in lokale groepjes. In 1969 verhuisden ze naar Brooklyn en begonnen ze als sessiemuzikanten. Kort daarna werden ze door Gary Katz, een producer van ABC Records, als componisten naar Los Angeles gehaald. Gesteund door Katz formeerden ze hun eigen band: Steely Dan.

De eerste single ‘Dallas’ werd zonder succes in 1972 uitgebracht, gevolgd door de eerste albums Can’t buy a thrill (1972) en Countdown to ecstasy (1973). Mede door de nummers Do it again, Reelin' in the years, Showbizz kids en My old school werden deze albums succesvol. Hierbij werden zij ondersteund door diverse sessiemuzikanten (zie begeleiding). Daarna volgden de albums Pretzel Logic (1974), Katy Lied (1975), The royal scam (1976) Aja (1977) en Gaucho (1980). Deze waren eveneens succesvol.

Hierna stokte hun werk tot 1993. Een en ander werd veroorzaakt door technische (opnamefouten), juridische (overname ABC door MCA Records) en persoonlijke (drugsgerelateerde) problematiek. Walter Becker vertrok naar Hawaii en stopte met drugs. Donald Fagen bracht intussen zijn succesvolle soloalbum The Nightfly uit en produceerde gedurende die tijd, net als Becker, werk voor andere artiesten. Toch hernieuwden ze hun samenwerking vanaf 1987.

De periode van 1993 tot 2000 kenmerkte zich door een groot aantal liveconcerten. Hiervoor werd een band samengesteld bestaande uit een keyboardspeler, sologitarist, bassist, drummer, vibrafonist, een 4 mans blazersectie en 3 zangeressen. Deze vormden de volgende tien jaar de vaste kern van Steely Dan. De concerten werden gevolgd door een door MCA uitgebrachte serie Greatest hits albums. Intussen werkten Fagen en Becker in de studio's aan een nieuw album. Ook veranderden ze enkele keren van platenlabel. MCA werd ingeruild voor Giant Records, Reprise en Warner Bros. In 2000 kwam het album Two against nature uit, gevolgd door een aantal live concerten met hun vaste begeleidingsgroep. Opnieuw trokken Fagen en Becker zich in de studio’s terug en brachten in 2003 Everything must go uit, echter met minder succes.

De periode van 2007 tot 2017 werd gekenmerkt door wereldwijde tournees (2007/2008), het tijdelijk optreden van Donald Fagen, Boz Scaggs en Michael McDonald als The Dukes of September met de vaste begeleidingsgroep (2009/2011/2014) gevolgd door live optredens in de Verenigde Staten. De laatste optredens met Walter Becker waren in april 2017. Vanwege zijn ziekte kon hij aan de laatste concerten niet meer meedoen en Walter Becker stierf in september 2017 aan de gevolgen van slokdarmkanker. Donald Fagen startte hierna met een nieuwe begeleidingsband The Nightflyers.

Vanaf het begin van hun carrière maakten Fagen en Becker veelvuldig gebruik van sessiemuzikanten. Maar vanwege hun kritische instelling ten opzichte van de vereiste muzikale kwaliteiten van de begeleiding en ook vanwege de karige financiële vergoeding was het verloop onder de begeleidende artiesten groot. In de loop der jaren hebben de volgende sessiemuzikanten deel gehad aan de door Steely Dan uitgebrachte muziek:

• Gitaar Denny Dias, Jeff "Skunk" Baxter en Jon Herington
• Percussie Jim Hodder, Keith Carlock en Royce Jones
• Zang David Palmer en Jeff Young
• Keyboard en zang Michael McDonald en Jim Beard
• Drums Jeff Porcaro, Jim Gordon, Dean Parks en Rick Derringer
• BasTom Barney en Fred Washington
• Blazers Cornelius Bumpus, Chris Potter, Michael Leonhart, Jim Pugh, Roger Rosenberg en Walt Weiskopf
• Achtergrondzang Shirley Matthews, Clydie King en Venetta Fields waren vaste zangeressen in de jaren 1970. Patti Austin en Valerie Simpson alleen voor de Gaucho opname. Tawatha Agee, Brenda King, Cindy Mizelle en Janice Pendarvis bij diverse live concerten en Carolyn Leonhart, Catherine Russell, Cynthia Calhoun en Victoria Cave vanaf 2000.

Steely Dan beleefde in de jaren 1970 zijn hoogtepunt met het uitbrengen van albums waarop jazz, rock-'n-roll, funk, rhythm-and-blues, pop en alles wat daartussenin zit werden vermengd. De eerste indruk van de muziek is misschien wat 'gepolijst', maar na aandachtig luisteren blijkt deze te worden gekenmerkt door simpele, door jazz beïnvloede structuren en harmonieën.

Met name de teksten van Steely Dan hebben enige cultstatus verworven. De soms wat cryptische bewoordingen worden door enthousiaste fans eindeloos geïnterpreteerd, en sommigen menen er zelfs geheime boodschappen in te ontwaren. De raadselachtigheid waarmee Becker en Fagen zich bedienden in interviews wakkerde deze mysteries alleen maar verder aan. Op internet zijn er levendige discussies over te vinden. Er is zelfs een zogenaamde Steely Dan Dictionary,[2], die nuchtere verklaringen levert voor de soms wilde interpretatie van bepaalde woorden of zinsdelen. In Amerika waren er zelfs sociologen die zich bogen over de betekenis van hun muziek en teksten. Ondanks het eindeloos aandringen van fans weigerden Donald Fagen & Walter Becker altijd om hun poëtica uit te leggen.

• De gitaarsolo in Reelin' in the years is een favoriet van Jimmy Page (Led Zeppelin). Naar dit nummer is een productiemaatschappij vernoemd die muziekdocumentaires maakt.
• Op Peg zong Michael McDonald voor het eerst een meerstemmige achtergrondpartij in.
• De Schotse band Deacon Blue is vernoemd naar Deacon Blues.
• Michael McDonald, Jeff 'Skunk' Baxter en saxofonist Cornelius Bumpus hebben zowel voor Steely Dan als The Doobie Brothers gespeeld.

• Steely Dans officiële website
• The Steely Dan Internet Resource
• Complete discografie op Discogs
• Steely Dan-gitaartabulatuur, songbookreviews, mu major akkoord
• Under the Banyan Trees
• Dandom
• Mizar5