Spuisluis
Een spuisluis, ook wel keersluis, uitwateringssluis, suatiesluis of zijl genoemd, is een sluis bedoeld om binnenwater te spuien en buitenwater te keren. Vandaar dat het ook wel keersluis wordt genoemd.
De naam is afgeleid van Middelnederlands spoye dat 'sluis', 'sluiskolk', 'sluiskom' of 'sluisbekken' betekent. Het is verwant aan het woord spugen.
Grachten
Een spuisluis werd vaak ingezet om het peil van de binnenwateren van een stad te regelen. Zo is op de Nete even buiten Lier een spuisluis gebouwd, om een teveel aan water van de bovenloop zo nodig uit de stad te kunnen houden. Het gebouw op die sluis heet 'het Spui'. Ook in andere steden vindt men Spui of "het spui" nog terug in namen van straten of pleinen, zoals onder meer in Amsterdam en Den Haag.
Een extra functie die veel spuisluizen in steden hebben is het doorspoelen van een haven of gracht, het zogenoemde schuren. Door het binnenwater te verzamelen, eventueel in een spuikom, alvorens de sluis te openen, wordt bij opening een krachtige stroming opgewekt die aangeslibd zand en vuil wegspoelt.
Een spuisluis heeft doorgaans een paar smalle deuren, in tegenstelling tot een schutsluis, die ten minste twee paar bredere deuren heeft. De deuren van een spuisluis zijn ook vaak niet hoger dan noodzakelijk om het water te kunnen spuien.
Een ander woord voor spuisluis is zijl. Veel plaatsen zijn naar een zijl genoemd.
In Duitsland bevinden zich in de mondingsgebieden van veel rivieren spuisluizen als beschermingsmaatregel tegen overstromingen. Een spuisluis komt ongeveer overeen met wat in de Duitse taal een Sperrwerk heet.
Zie ook
Externe links
- Deltawerken.com - Deltawerken Online over Bathse Spuisluis