Splendor (bedrijf)
Splendor was een bedrijf te Nijmegen dat gloeilampen fabriceerde.
Splendor
| ||||
 | ||||
Splendor Fabrieksgebouw | ||||
| Rechtsvorm | NV | |||
| Voorganger(s) | 1919 | |||
| Opheffing | 1991 | |||
| Sleutelfiguren | Anton Jurgens jr | |||
| Hoofdkantoor | Sint Annastraat 193 | |||
| Werknemers | 600 | |||
| Producten | Gloeilampen | |||
| ||||
De fabriek werd opgericht in 1919 onder de naam: N.V. Gloeilampenfabriek "Nijmegen". Ze begon met het produceren van radiolampen en verlichtingslampen in een fabriek aan de Van Gentstraat. In 1926 werd het merk Splendor ingevoerd, dat al snel befaamd raakte. Daarom werd de naam van het bedrijf gewijzigd in: NV Splendor Gloeilampenfabrieken. Men ging later ook miniatuur-, fiets- en autolampen maken.
In 1928 werd een nieuwe fabriek aan de Sint Annastraat geopend. Anton Jurgens jr., toenmalig mededirecteur, zorgde voor een tegemoetkoming in de daartoe benodigde financiën. Het bakstenen hoofdkantoor, ontworpen door architect C. van Pothoven, is geclassificeerd als gemeentelijk monument. In dit gebouw hebben enkele glas-in-loodramen gezeten, gemaakt door Heinz van Teeseling. Deze getuigen van technologisch optimisme. De Vereniging Splendor Historie en de huidige eigenaren van het gebouw hebben deze ramen in 2009 teruggeplaatst. 's Avonds worden ze, van binnenuit, verlicht.
Philips
In 1924 werd te Nijmegen de fabriek Nederlandse Gloeilampen Industrie (NEGLIN) opgericht door dhr. Beens. Deze maakte de bollen voor de autoverlichting en werd door Philips in 1929 overgenomen en aan Splendor toegevoegd. Tijdens de economische crisis van de jaren 30 van de 20e eeuw kon Splendor zich staande houden vanwege de goede kwaliteit van het product. In deze jaren begon ook de invloed van Philips op Splendor steeds meer toe te nemen. Dit resulteerde in een geleidelijke overname van het aandelenpakket.
In 1935 werd te Londen de Splendor Lamp Company opgericht, die eveneens gloeilampen produceerde. In 1939 werkten 500 mensen bij Splendor. Tijdens de Tweede Wereldoorlog stond het Nijmeegse bedrijf onder gezag van het Duitse Osram. De schade aan het bedrijf bleef beperkt, ondanks de heftige bombardementen op Nijmegen. Na de bevrijding breidde het bedrijf aanzienlijk uit. In 1960 werkten er 700 mensen. In 1964 werd besloten om de nog bestaande kleine gloeilampenfabrieken die Nederland telde, over te nemen. Dit waren:
- Xela te Nijmegen
- Graansma Autoverlichting te Amersfoort
- Gloeilampenfabriek Heuga te Arnhem
- Esco Electric te Tilburg
en de Duitse fabriek:
- Sigor te Wuppertal
In 1967 werd een nieuw expeditiepand te Wijchen in gebruik genomen. Ook werd het productenpakket uitgebreid met kerstboomverlichting, batterijen en armaturen. In 1972 ging men over op de Philips-cao. In hetzelfde jaar werd de organisatiestructuur zodanig gewijzigd dat Splendor een BV werd met Philips als belangrijkste aandeelhouder.
Ondergang
Na de energiecrisis van 1973 begon de omzet terug te lopen. Kon dit aanvankelijk worden gecompenseerd met exportorders en werktijdverkorting, uiteindelijk leidde het tot geleidelijke sluiting van productie-afdelingen zoals de fabricage van miniatuurlampen in 1977. In feite ging het om concentratie van productie-activiteiten binnen het Philips-concern. Ook werd productie overgebracht naar het Verre Oosten. Uiteindelijk werd de fabriek aan de Sint Annastraat gesloten in 1982. Wat nog even bleef was een Nastempelcentrum (NSC) dat overgebracht werd naar het veemgebouw te Wijchen. Dit werd in 1991 opgeheven. Hiermee kwam aan de productie-activiteiten een einde.
De sterk afgeslankte organisatie ging zich richten op de distributie van Philipsproducten en in 1994 werden de naam en het merk van de fabriek omgedoopt in MAZDA Licht. Deze firma vertrok in 2000 uit Nijmegen.
Tegenwoordig wordt de Splendor fabriek gebruikt als bedrijfsverzamelgebouw voor creatieve ondernemers.