Somalisch

Het Somalisch is een Koesjitische taal die vooral in Somalië, Somaliland, Djibouti, Ethiopië en Kenia gesproken wordt. Het wordt ook gesproken door Somalische emigranten, vooral in Scandinavië en het Verenigd Koninkrijk. Het Somalisch is de officiële taal van Somalië maar wordt ook gesproken in aangrenzende gebieden in Kenia, Ethiopië (Ogaden) en Djibouti. Het exacte aantal sprekers is niet bekend en wordt geschat tussen de 15 en 20 miljoen sprekers. Het Somalisch is zeer sterk beïnvloed door het Arabisch, sinds de aankomst van de islam in de zevende eeuw. Ook zijn er leenwoorden uit het Engels en het Italiaans, dit komt uit de tijd dat de Somalische gebieden veroverd werden door Europese machten (Brits-Somaliland, Italiaans-Somaliland en Frans-Somaliland).

Somalisch
Gesproken inSomalië, Somaliland, Djibouti, Ethiopië en Kenia
Sprekers15 - 20 miljoen
Taalfamilie
Dialecten
Maay-maay
Benadir
Alfabetb t j x kh d r s sh dh c g f q k l m n w h y a e i o u aa ee ii oo uu
Officiële status
Officieel in
Taalcodes
ISO 639-1so
ISO 639-2som
ISO 639-3som
Portaal    Taal
Verspreidingsgebied van de Somalische taal.

Schrift

Toen Somalië in 1960 onafhankelijk werd bestond het Somalisch niet in geschreven vorm. Dit was een grote handicap voor een jonge staat. Somalië kon bovendien niet gemakkelijk kiezen voor een Europese taal als nationale taal (wat bijna alle Afrikaanse landen wel deden) vanwege de gecombineerde Britse en Italiaanse overheersing. Bovendien zou een keuze voor Engels of Italiaans als gevolg hebben gehad dat alleen een kleine bovenlaag de nationale taal machtig was. Pas in 1972 werd dit probleem opgelost door dictator Siyad Barre, die een keus maakte uit een veelheid van voorstellen met verschillende alfabetten. Hij besloot dat Somalisch met het Latijnse alfabet zou worden geschreven. De gekozen variant werd onmiddellijk verplicht gesteld en ingevoerd met rigoureuze alfabetiseringscampagnes die in 1991 tot een einde kwamen toen het land wegzonk in burgeroorlog en anarchie. Het Somalisch is dus maar gedurende één generatie onderwezen. Sinds de terugkeer van het centrale gezag in 2012 is er nog immer geen goed functionerend publiek onderwijs van de grond gekomen. Het geschreven Somalisch heeft deze periode niettemin overleefd, ondanks het feit dat veel personen uit de hogere bestuurslagen in Somalië uit de diaspora komen en tweetalig Engels/Somalisch zijn. Op 21 januari 2015 verordonneerde de Somalische President Hassan Sheikh Mohamud dat alle officiële communicatie verplicht in het Somalisch moest plaatsvinden en dat vreemde talen alleen nog maar gebruikt mochten worden bij communicatie met het buitenland.[1]

Voorbeeld

Een voorbeeld van een fragment geschreven Somalisch is het volgende: Guddigii Af Soomaaliga ee shaqaynayay 1961 ilaa 1972 ayaa doortay fartii afyaqaan Shire Jaamac Axmed i taas oo horay uu ugu tijaabiyay buugaag, biirayaal bille ah sida "Iftiinka Aqoonta" iyada ay jireen tartan balaaran oo dhanka xaruufta Carabiga ah maadama Soomaalidu Quraanka ku barato Alif, Ba. Xaruufta Laatiinka waxaa loo door biday arimo dhaqaale, qalabkii wadanka yiil iyo asbaabo kale.[2]

Zoek Somalisch op in het WikiWoordenboek.
Zie de Somalische uitgave van Wikipedia.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.