Smalstad
Smalstad was in de zestiende tot en met de achttiende eeuw de benaming van een aantal kleinere plaatsen in het gewest Zeeland waaraan ooit (in de middeleeuwen) stadsrechten waren verleend maar die geen zitting hadden in de Staten van Zeeland. Een smalstad had officieel de status van stad, maar was praktisch gelijkgesteld aan het platteland. Het begrip "smal" in smalstad betekent hier "klein", zoals in het Engelse small.
De Zeeuwse smalsteden waren:
- Arnemuiden (vanaf 1516)
- Brouwershaven
- Domburg
- Kortgene
- Sint-Maartensdijk
- Veere (tot 1574)
- Vlissingen (tot 1574)
- Westkapelle
De Zeeuwse steden waren van oorsprong verdeeld in twee groepen die afwisselend werden aangeduid als enerzijds "grote", "goede" of "grafelijke" steden en anderzijds "smalle" of "simpele" steden. De grafelijke steden hadden zitting in de Staten van Zeeland. De smalsteden hadden, evenals de ambachten op het platteland, "eigen" heren.
De grafelijke steden waren aanvankelijk Middelburg, Zierikzee, Goes, Reimerswaal en Tholen. Na de Opstand tegen Spanje kwamen hier Vlissingen en Veere bij, terwijl de afgevaardigden van Reimerswaal na 1578 vanwege het langzaam verloren gaan van deze stad niet meer in de vergaderingen van de Staten van Zeeland verschenen.
De smalsteden waren, ondanks hun stadsrechten, juridisch gezien gelijkwaardig aan het platteland. Het platteland, en dus ook de smalsteden, werden in de Staten van Zeeland vertegenwoordigd door de eerste edele, het hoofd van de adellijke delegatie in de Staten van Zeeland. In Holland was Den Haag de Smalstad. Den Haag had Verdedigingsgrachten (Singels), meerdere burgemeesters (tegelijkertijd) en stadsrechten als Bier(brouw)recht en Marktrecht (belangrijkste stadsrecht), maar geen zitting in de Staten van Holland als stad, maar wel als onderdeel van de Ridderschap (dorpen, adel en Smalstad Den Haag).
Het tegenwoordige Zeeuws-Vlaanderen, grotendeels bestaande uit het voormalige generaliteitsland Staats-Vlaanderen, behoorde in deze tijd niet tot het gewest Zeeland; de steden in dit gebied zijn derhalve onbekend met het begrip smalstad.