Sint-Martinuskerk (Eijsden)

	Sint-Martinuskerk
Plaats	Breust, Eijsden
Gewijd aan	Sint-Maarten
Monumentale status	Rijksmonument
Monumentnummer	15487
	Afbeeldingen
	Interieur naar het oosten
	Lijst van rijksmonumenten in Eijsden
Portaal	Christendom

De Sint-Martinuskerk is een kerkgebouw in de buurtschap Breust in de plaats Eijsden, in de Nederlands Zuid-Limburgse gemeente Eijsden-Margraten. Het gebouw wordt omgeven door een kerkhof. Aan de noordzijde bevindt zich een plein. Aan de zuidzijde lag vroeger de motte van Eijsden met een natuurlijke bron. Ongeveer 500 meter ten zuidwesten van de kerk ligt aan het Vroenhof de kerk van het dorp Eijsden zelf: de Sint-Christinakerk.

De kerk is een rijksmonument en de patroonheilige is Sint-Maarten.

Geschiedenis

Latei met romaanse reliëf

Rond 1200 is hier een romaanse kerk met toren gebouwd. Van deze kerk resteert alleen nog een in het torenportaal geplaatste romaanse latei.

In 1393 werd de romaanse kerk verwoest, waarna deze in gotische stijl werd herbouwd. Van de gotische kerk resteren alleen nog de ronde hardstenen zuilen met Maaskapitelen onder de spitsboog arcades in het huidige middenschip.

Rond 1500 werd de laatgotische toren van mergelsteen gebouwd, waarbij er mogelijk van de onderbouw van de oude toren gebruik is gemaakt.

In 1722 werd het gotische schip vervangen door een schip in barokstijl.

In 1851 werd het gotische koor door een groter koor vervangen. Daarbij kreeg het aan beide zijden een sacristieruimte. tevens werd het schip verhoogd met een lichtbeuk.

In 1879 bouwde men een neogotische grafkapel tegen de noordzijde van het koor.

In 1892 werd de toren ingrijpend gerestaureerd, waarbij onder andere de lage spits werd vervangen door de huidige ingesnoerde naaldspits. Ook werden laatgotische traceringen, galmgaten en friezen aangepast en vernieuwd.

Beschrijving

Exterieur

Het kerkgebouw bestaat uit een laatgotische toren met vier geledingen en een ingesnoerde naaldspits, een driebeukig schip en een halfrond gesloten koor. De 18e-eeuwse delen zijn te herkennen aan de speklagen van Limburgse mergel; bij de 19e-eeuwse uitbreiding ontbreken die.

Laatgotische toren
Zijbeuk en grafkruisen
UItbreiding koor en lichtbeuk
Crucifix aan de gevel

Interieur

Boven de ingang in het torenportaal bevindt zich een 12e-eeuwse latei waarop drie medaillons met sterk verweerde romaanse reliëfs. In de sacristie bevindt zich een 16e-eeuwse(?) stenen altaartafel en een tweetal eiken sacristiekasten. Van het meubilair zijn verder van belang: twee koorbanken uit 1663 en 1718, twee 18e-eeuwse barokke biechtstoelen en een 18e-eeuwse rococo credenskast. Het orgel uit 1855 is afkomstig van de firma Pereboom & Leijser.

Zicht op het orgel
Barok zijaltaar
18e-eeuwse biechtstoel
Reliekbuste St-Remigius

Bronnen, noten en/of referenties

Zie de categorie Sint-Martinuskerk (Eijsden) van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.