Sint-Maartenskerk (Kortrijk)

Grote Markt met de Sint-Maartenskerk (2004)

Op deze plaats, vlak bij de Grote Markt van Kortrijk bevond zich reeds rond 650 een bedehuis dat gebouwd werd door Sint-Elooi. Later werd op dezelfde plaats een romaanse Sint-Martinuskerk opgericht. In de middeleeuwen werd deze romaanse kerk vervangen door een gotische kerk. De stenen toren dateert van 1439.

De Sacramentstoren in de Sint-Maartenskerk

Op 7 augustus 1862 sloeg het noodlot toe: de Sint-Maartenstoren in Brabantse gotiek werd getroffen door een blikseminslag waardoor het houten gedeelte van de toren dat dateerde uit 1601 volledig afbrandde. De torenspits werd in de daaropvolgende decennia volledig in ere hersteld.

Sinds 1619 is Anne van Liedekerke, echtgenote van de generaal Giorgio Basta, daar begraven. De Heilige Sacramentskapel 't Putje te Sint-Denijs-Westrem, opgericht in 1687, staat op de plaats waar gewijde vaten, gestolen in deze kerk, teruggevonden werden.

Een nieuwe brand in 1862 veroorzaakte heel wat schade. Onder meer de jaquemart Manten en Kalle verdween in de vlammen.

Van 1899 tot 1939 prijkte tussen de twee ingangen van het hoofdportaal een eikenhouten Onze-Lieve-Vrouwebeeld. Op die plaats staat nu een beeld van Sint-Maarten in witsteen.

Sinds 1937 is de kerk een beschermd monument.[1]

De 83 meter hoge toren in Brabantse gotiek is een blikvanger. In de houten spits hangt een beiaard van 49 klokken, gerestaureerd in 1974.

De kerk is een hallenkerk, met drie beuken. Het middenhoogkoor, de twee zijkoren en de Sint-Annakapel werden na de brand van 1862 neogotisch heropgebouwd. De apostelbeelden staan op een symbolische plaats: ze zijn de zuilen van de kerk. Ze zijn van de hand van N. Lecreux (1733-1799) uit Doornik.

• Het pronkstuk van de kerk is zeker het schilderij Triptiek van de Heilige Geest [2] van Bernard de Rijckere uit 1587, met een Pinkstertafereel, rechts de doop van Jezus en links de schepping van Adam.
• In de kerk staat een gepolychromeerd beeld van Sint-Maarten als bisschop.
• De kruisweg (1996), in verlorenwastechniek, werd ontworpen door een Duits priester, Heinrich Bartoldus uit Westfalen.
• Het portaal uit 1595 werd in 1832 hersteld.
• Op het doksaal staat een Scheyvenorgel uit 1888.
• In de ontmoetingsruimte, achteraan rechts in de kerk, wordt het leven van Sint-Maarten beschreven
• In de Bossenierskapel vindt de bezoeker het stenen naïeve beeld van Onze-Lieve-Vrouw van de Hazelaar uit 1485. Het beeld ontleent zijn naam aan de kapel waarin het oorspronkelijk stond. Onder het beeld bevindt zich de kanonbal die in 1646 in de kapel insloeg.
• Het schilderij Aanbidding der Wijzen van Casper de Crayer (1630)
• Het eikenhouten beeld O.L.V. van den Druiventros (ca. 1450)
• Koperen lezenaar uit 1480, gemaakt in Doornik.
• Unieke sacramentstoren, 6,5 m hoog, uit 1585, vervaardigd door de Antwerpenaar H. Mauris in oorspronkelijk gepolychromeerde Asvesnesteen, met laatgotische toren en renaissancebeeldhouwwerk
• Het schilderij Sint-Franciscus in beschouwing voor het Heilig Kruis van Jan Erasmus Quellin uit 1688
• Het schilderij De marteldood van de Heilige Catharina van de Meulebekenaar Karel van Mander (16de eeuw)

• Parochiekerk Sint-Maarten in de inventaris van het agentschap Onroerend Erfgoed
• Website Sint-Maartensparochie
• Brochure Sint-Maartenskerk (Greet Verschatse, 2019)