Rood haar

Schotland heeft het hoogste percentage roodharigen. Geschat wordt dat daar 13% van de bevolking rood haar heeft. Ierland volgt met 11% roodharigen. Ook bij de Oedmoerten, een etnische groep in Rusland, komt roodharigheid opvallend veel voor. In de VS schat men de aanwezigheid tussen de 2 en 5%, in de EU ligt dat rond de 4% en op wereldniveau is het minder dan 1%.
In Nederland is 2,45% van de bevolking roodharig volgens het onderzoek uit 1904 van 478.976 Nederlandse schoolkinderen door anatoom Louis Bolk. Bolk ontdekte dat de provincie Drenthe de grootste frequentie van het kenmerk had met 2,78%, en de provincie Zeeland had de laagste frequentie van 1,88%. Afgezien van de etnische Nederlandse schoolkinderen, onderzocht hij 9.860 Nederlands-joodse schoolkinderen en vond hij 2,56% rood haar. Bolk ontdekte dat een hogere frequentie van rood haar niet gecorreleerd was met meer blond haar tussen de verschillende provincies van Nederland.[1] Een studie uit 2016 naar de genetische overlap tussen haar en oogkleur, die de bevindingen van Bolk vergeleek met de gegevens van het Nederlandse tweelingregister dat in 2004 werd verzameld, vond dat de twee min of meer consistent waren.[2]
Bij een groot deel van de mensen met rood haar kunnen op DNA-niveau variaties in het gen MC1R (melanocortine 1 receptor) gevonden worden. Daarnaast lijken ook varianten in het gen OCA2 van invloed.[3] MC1R is waarschijnlijk van invloed op de activiteit van melanocyten: in welke mate gaan ze pigment produceren als gevolg van UV-straling.

Mensen met rood haar hebben dikker haar dan mensen met een andere haarkleur. Roodharigen hebben een huid die zeer gevoelig is voor zonlicht en snel verbrandt. Het is mogelijk dat natuurlijke roodharigen een andere pijnwaarneming hebben dan anderen. Er zijn echter zowel onderzoeken die vonden dat ze gevoeliger waren, als onderzoeken die het tegendeel aantoonden. Er zijn medici die beweren dat roodharigen 20% meer verdoving nodig hebben dan andersharigen.[4][5][6][7]

Sinds 2005 is er in de Nederlandse provincie Noord-Brabant een jaarlijkse Roodharigendag, tot 2018 in Breda en vanaf 2019 in Tilburg.[8] Het evenement bestaat uit tientallen activiteiten die een link hebben met rood haar en trekt bezoekers uit alle werelddelen. Sindsdien hebben soortgelijke evenementen ook in andere landen het licht gezien. In het plaatsje Crosshaven in Ierland wordt sinds 2009 een jaarlijkse 'Redhead Convention' gehouden. In Londen in het Verenigd Koninkrijk is er ook een jaarlijks evenement, zo ook in Porto Alegre in Brazilië, in Melbourne Australië, Milaan Italië, en meerdere steden in de Verenigde Staten waaronder Chicago, Portland en Rome (Georgia).

• Roscisme

Zie de categorie Red hair van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.