Rokkostuum

Een rokkostuum is een pak voor heren. Een rokkostuum wordt gedragen op formele feesten en bij ceremoniële gebeurtenissen. Het is gebruikelijk om op de uitnodiging waar een heer in rok wordt verwacht de woorden "cravate blanche/white tie" of "décorations" te vermelden. Dames verschijnen dan in het "lang". Het rokkostuum is het chicste wat een man kan dragen. Het bestaat uit een jas die twee scherpe punten en lange panden bezit, een gesteven hemd met opstaande boord, een wit vest, een witte vlinderdas en een zwarte broek met enkele of dubbele bies aan de zijkant.

De white tie gedragen door de Hertog van Edinburgh en George Bush

De white tie zonder grootlint

De white tie in de 19e eeuw

De gebruikelijke accessoires zijn parelmoeren of ingelegde knoopjes voor het vest, een witte pochet, zwarte lakschoenen, een paar witte handschoenen, een witte sjaal, zwarte hoge zijden hoed en desnoods ook mantel en wandelstok. Het is ongepast om bij een rok een polshorloge te dragen; wie per se de tijd wil weten draagt een zakhorloge.

Rokkostuums in Nederland

Het rokkostuum is in beginsel voor de avond bedoeld en wordt overdag en buitenshuis dan ook weinig gedragen. Dan draagt een heer eerder een jacquet. Het rokkostuum wordt in Nederland gedragen door de promovendus en zijn paranimfen bij promoties, op bals en als wedstrijdkleding bij ballroomdansen, bij de plechtigheden van de vrijmetselarij, en door artiesten zoals goochelaars, dirigenten en musici, en voorts door de bodes - ook de vrouwelijke - van de Tweede Kamer.

In het laatste kwart van de 20e eeuw werd het rokkostuum verdrongen door een huisjasje: de smoking- op invitaties als "black tie" aangeduid. Aan het Nederlandse hof worden nog rokkostuums gedragen bij diners en bals. Daarbij worden ook ridderorden en onderscheidingen gedragen. Tot 1999 werden deze niet op een smoking gedragen, maar het protocol is gewijzigd.[1] Ook bij de bals en diners van studentenverenigingen waaronder de studentencorpora en hun sport- en subverenigingen en op bals van de adel draagt men een rok. Wanneer er geen lid van een koninklijke familie aanwezig is, draagt men zijn grootlint onder het vest. Men draagt de onderscheidingen als miniaturen aan kleine linten of een kettinkje op de linkerrevers van zijn rokjasje. Een commandeurskruis hangt aan een lint twee vingers onder de knoop van de das en men draagt maximaal vier sterren of plaques op het jasje.

Rokkostuums worden voorts standaard gedragen door mannelijke leden van een symfonieorkest bij avondconcerten en trouwpartijen.

Het vest bij een rokkostuum heet rokwit. De pandjesjas moet hierover heen vallen en mag niet te kort zijn. Officieel dient men een zwart vest te dragen als men een rok overdag draagt. Alleen als het 's avonds wordt gedragen dient het vest wit te zijn. De meeste mensen zijn onbekend met deze regel; zij dragen ook bij een ceremonie overdag een rokwit. De vlinderdas dient zelf gestrikt te worden; een houtje - een voorgestrikt vlinderdasje - is ongepast. Tegenwoordig wordt daar vaak de hand mee gelicht en verkoopt men zelfs gemaakte dassen inclusief bij het rokkostuum.

Rokkostuums in België

In België wordt een rokkostuum ook wel 'galarok', of (studentikoos) 'habijt' of 'pitteleer' genoemd. Aan het Belgisch hof worden de rokkostuums steeds meer verdrongen door de smoking.

Draagwijze van onderscheidingen bij rokkostuums

rokkostuums

Rokkostuum van een Zweedse prins met Zweedse orden

Een broche met miniaturen wordt op de linkerrevers gedragen.
Men draagt de miniaturen soms aan een ketting op de revers. Deze heer draagt ook een Duits officierskruis, een "Steckkreuz".
Een commandeur, hier in het Legioen van Eer, draagt een versiersel aan een lint onder de das. In Engeland is het gebruikelijk om de onderscheiding "twee vingers onder de knoop" te dragen.
Deze Grootofficier in de Orde van Oranje-Nassau draagt een kruis om de hals en de daarbij behorende Plaque op de linkerzijde van de jas.
Een Grootofficier in de Orde van het Legioen van Eer draagt een plaque op de rechterkant van de jas.
Men draagt in de regel niet meer dan één kruis om de hals, één grootlint, vier sterren of plaques en miniaturen. Wanneer er geen staatshoofden of leden van regerende vorstenhuizen aanwezig zijn wordt het lint onder het vest gedragen.
Dit Grootkruis in het Legioen van Eer draagt zijn lint boven het vest. Het kleine kruis is dat van de Orde van Malta.
Ridders in de Orde van de Kousenband, de Orde van de Distel en de Hoge Orde van de Zwarte Adelaar dragen hun grootlint over de linkerschouder. Men vindt het gemakkelijker om het lint in te korten en op het vest te spelden of te knopen.
Een keten van een orde wordt meestal boven het rokjasje gedragen.

Rokkostuums in de rest van de wereld

In Zuid-Europa en Zuid-Amerika is een zwart vest onder een rokjasje niet ongewoon. Bij de begrafenis van zijn echtgenote droeg prins Reinier van Monaco een zwart vest.
Het Japanse hof is erg vormelijk en men draagt daar vaak rokkostuums.
De communistische machthebbers droegen geen rok, ook niet bij staatsbezoeken.[2]
Bij Britse studenten wordt het rokkostuum gedragen bij het afstuderen.
Wanneer de uitnodiging "white tie" vermeldt, worden heren in rok verwacht; men dient dan geen zwarte strik te dragen omdat die bij dergelijke gelegenheden door het bedienend personeel gedragen worden. Een butler zal ook een zwart vest dragen.
Marlene Dietrich doorbrak een taboe door als vrouw een rokkostuum te dragen.
De uit vrouwen bestaande Amerikaanse rockband The Runaways poseerden op de hoesfoto's van hun vierde studioalbum And Now… The Runaways in rokkostuum.
Vampiers worden traditiegetrouw in rok afgebeeld.[3]

Zie ook

Gala (feest)

Noten

Lintjes nu ook op smoking. Reformatorisch Dagblad (6 oktober 1999).
Omdat zij zich ideologisch verwant voelden met het proletariaat, de arbeiders, die werkkledij droegen, en niet met de elite, die zich traditioneel in het rokkostuum kleedde. Nu, na de val van het communisme, in de Russische Federatie, draagt de elite, waaronder onder andere president Poetin, bij gepaste gelegenheden wel weer het rokkostuum.
Dit is te begrijpen wanneer men bedenkt dat het rokkostuum (1) in de eerste plaats door de (adellijke) elite gedragen werd/wordt en (2) met name 's avonds, terwijl (1) de bekendste vampier, graaf Dracula tot de adel behoorde en (2) vampiers wezens van de nacht zijn en dus ook bij uitstek avondkledij dragen.

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.

[1] Lintjes nu ook op smoking. Reformatorisch Dagblad (6 oktober 1999).

[2] Omdat zij zich ideologisch verwant voelden met het proletariaat, de arbeiders, die werkkledij droegen, en niet met de elite, die zich traditioneel in het rokkostuum kleedde. Nu, na de val van het communisme, in de Russische Federatie, draagt de elite, waaronder onder andere president Poetin, bij gepaste gelegenheden wel weer het rokkostuum.

[3] Dit is te begrijpen wanneer men bedenkt dat het rokkostuum (1) in de eerste plaats door de (adellijke) elite gedragen werd/wordt en (2) met name 's avonds, terwijl (1) de bekendste vampier, graaf Dracula tot de adel behoorde en (2) vampiers wezens van de nacht zijn en dus ook bij uitstek avondkledij dragen.