Promovendus

Een promovendus (uit het Latijn: 'hij die (nog) gepromoveerd moet worden', meervoud: promovendi) is iemand die door een geaccrediteerde instelling (meestal universiteit) formeel erkend is als iemand die uitzicht heeft op een promotie tot de academische graad van doctor.

Hiervoor dient normaal gezien een proefschrift geschreven te worden dat publiekelijk verdedigd dient te worden. Aan het einde van deze verdediging wordt de promovendus gepromoveerd tot doctor.

In Duitsland en België wordt de term promovendus voorbehouden voor wie in de nabije toekomst effectief uitzicht heeft op zijn promotie tot doctor: wanneer het proefschrift is afgerond en enkel de verdediging nog dient te gebeuren. Een onderzoeker die nog aan zijn proefschrift werkt wordt als doctorandus ('Doktorand' in het Duits) of doctoraatsstudent aangeduid. 'Doctorandus' is Latijn voor 'hij die zijn doctorstitel moet behalen'. Aangezien dat woord in Nederland de betekenis heeft van iemand die enkel is afgestudeerd (en dus niet per se doctoreert), wordt een persoon die aan zijn proefschrift werkt in Nederland aangeduid met 'promovendus'.

In de Angelsaksische landen wordt een promovendus/doctorandus een 'PhD-student', een 'PhD-candidate', of soms een 'research assistant' (met een tijdelijk contract) genoemd.

Naar Nederlandse maatstaven is een promovendus geen student, maar iemand die wetenschappelijk onderzoek verricht (een afzonderlijke wettelijke taak van universiteiten). Daarom zijn promovendi in Nederland veelal als werknemer in dienst van universiteiten. Ook is het mogelijk dat iemand promoveert op een onderzoek dat hij of zij uitvoert in een industrieel laboratorium, in een perifeer ziekenhuis, of in een wetenschappelijke bibliotheek. Tot voor kort werden zulke "buitenpromovendi" nog weleens gediscrimineerd door universiteiten, maar wettelijk is de enige eis dat een promovendus een origineel proefschrift van voldoende niveau schrijft en verdedigt. Universiteiten krijgen echter ook subsidie voor geslaagde buitenpromoties en zijn daarom steeds beter gemotiveerd ook deze groep promovendi te koesteren.