Pieter Bruegelmonument

De Vlaamse schrijver Felix Timmermans deed onderzoek naar het leven van Pieter Bruegel. Hij nam het initiatief om ter gelegenheid van het 400e geboortejaar van de schilder in diens (vermoedelijke) geboorteplaats Breugel een monument op te richten.[1] Het eenvoudige gedenkteken werd ontworpen door de architect A.J. Kropholler, het werk werd uitgevoerd bij de Tilburgse Firma L. Petit.

Op 9 oktober 1926 werd een viering in de Sint-Genovevakerk gehouden, waarbij het Te Deum werd gezongen. Vervolgens werd het monument op het Pieter Breugelplein onthuld door jhr. mr. Alexander van Sasse van Ysselt, voorzitter van het Provinciaal Genootschap van Kunsten en Wetenschappen.[2]

In 1996 werd tegenover het Pieter Brueghelplein een bronzen borstbeeld van Bruegel onthuld, dat werd gemaakt door Jan Couwenberg.[3]

Het monument bestaat uit een staande hardstenen zuil met -aanvankelijk verguld- opschrift

AAN ZIJN GROOTEN ZOON PIETER BREUGEL DEN OUDE SCHILDER BIJ UITNEMENDHEID VAN BRABANTS LAND EN VOLK HET HERDENKEND BREUGEL ±1515 – 1569

Het gedenkteken werd in 2002 als rijksmonument in het Monumentenregister opgenomen. "Het gedenkteken is van algemeen belang. Het heeft cultuurhistorische waarde als herinnering aan de wijze waarop in de periode tussen de wereldoorlogen de geschiedenis van de nederzetting als vermeende geboorteplaats van de befaamde schilder Breugel werd benadrukt. Het is van architectuurhistorisch belang in het werk van Kropholler, als uniek voorbeeld van een openbaar gedenkteken. Het is gaaf bewaard gebleven en betrekkelijk zeldzaam als gedenkteken uit het Interbellum."[4]

• Lijst van rijksmonumenten in Breugel