Piet Hein (wetenschapper)

Piet Hein (Kopenhagen, 16 december 1905 – Middelfart, 18 april 1996) was een Deense wetenschapper, wiskundige, uitvinder, schrijver en dichter, vaak schrijvend onder het pseudoniem "Kumbel", wat Oudnoors voor "grafsteen" is.

Biografie

Piet Hein werd geboren in Kopenhagen. Hij studeerde aan het Instituut voor Theoretische Wetenschappen aan de Universiteit van Kopenhagen (nu Niels Bohr-instituut) en de Technische Universiteit van Denemarken. In 1972 werd hem door Yale-universiteit een eredoctoraat toegekend. Hij stierf in 1996 in zijn huis op Funen.

Hij schijnt een directe afstammeling te zijn van Piet Hein, de Nederlandse zeevaarder uit de 16e eeuw. Hierover zegt hij, in de hem typerende stijl:

Mijn voorvader, de Nederlandse volksheld Admiraal Piet Hein stierf — zoals Nederlandse geschiedschrijvers om de tien jaar herhalen — kinderloos. Je kunt niet veel vergen van een voorvader, maar je mag van hem aannemen dat hij niet kinderloos gestorven is.[1]

Werk

Hij is bekend geworden door zijn duizenden korte kernachtige gedichten (zinspreuken) die groek werden genoemd (Deens gruk, Engels grook). Hij schreef ze zowel in het Deens als in het Engels. De groeken gaan vergezeld van geestige illustraties.
Een tweetal voorbeelden:

Losing one glove is certainly painful
but nothing compared to the pain
of losing one, throwing away the other,
and finding the first one again!
Man's a kind
of Missing Link
fondly thinking
he can think.

Ook is hij de uitvinder van allerlei spelcreaties zoals Hex, Tangloids, Morra, Toren, Polytaire, TacTix, Nimbi, Qrazy Kubus, Pyramystery en de Soma kubus.

Piet Hein was ook wiskundige op het terrein van de speltheorie. Hij ontwierp de superellips, de superellipsoïde en het superei. Hij maakte deel uit van het team rond de beroemde Deense natuur- en scheikundige Niels Bohr. Het verhaal gaat dat zijn functie er vooral op neer kwam om met zijn geestigheid de mensen rond Niels Bohr wakker te houden.

Hij was een sterke pleiter voor het toepassen van superellipse rondingen in stadsplanning, meubelontwerp en andere toepassingsgebieden. Hij was verder de uitvinder van een eeuwigdurende kalender, die hij de Astro Kalender noemde en van marktwarenhuizen gebaseerd op de superellips en het Super-Ei.

De Deense koning onderscheidde hem met de exclusieve medaille "Ingenio et Arti".

Bibliografie
  • Grooks. (1998) Borgens, Kopenhagen ISBN 8741810791
  • Verzamelde Grooks I. (1999) Borgens, Kopenhagen ISBN 8721018596
  • Verzamelde Grooks II. (2000) Borgens, Kopenhagen ISBN 8721018618
  • Ik denk dat hartzeer erger is, 60 groeken. (1984) Bert Bakker, Amsterdam ISBN 9035101219

Referenties
  1. Piet Hein, Ik denk dat hartzeer erger is, zie verder bibliografie.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.