Paul Scholten (rechtsgeleerde)

Paulus (Paul) Scholten (Amsterdam, 26 augustus 1875 – aan boord van m.s. Delftdijk, op weg naar Canada, 1 mei 1946) was een prominent Amsterdams rechtsgeleerde, hoogleraar aan de Universiteit van Amsterdam.

Paul Scholten
Scholten (1916)
Algemene informatie
Volledige naamPaulus (Paul) Scholten
GeborenAmsterdam, 26 augustus 1875
Overledenaan boord van m.s. Delftdijk, op weg naar Canada, 1 mei 1946
PartijCHU, PvdA
Portaal    Politiek
Nederland

Levensloop

Na het gymnasium aan het Barlaeus Gymnasium in Amsterdam gevolgd te hebben, studeerde Scholten van 1893 tot 25 mei 1899 rechtswetenschap (cum laude geslaagd, gepromoveerd op een dissertatie) aan de Universiteit van Amsterdam.

Hij was een vooraanstaande Amsterdamse rechtsgeleerde, die zich in de oorlog inzette voor geestelijke weerbaarheid van de Nederlanders. Scholten doceerde in Amsterdam als hoogleraar onder meer Romeins recht, burgerlijk recht en wijsbegeerte van het recht. Hij was een autoriteit op het gebied van privaatrecht, en was betrokken bij de oprichting van de Rechtshogeschool in Batavia. Scholten was voorts zeer actief op onderwijskundig, godsdienstig en juridisch gebied, met grote culturele en sociale belangstelling. In de oorlog protesteerde hij krachtig tegen de Jodenvervolging en schendingen van het recht. Hij leidde de Nationale Adviescommissie, die onder meer de leden van het nood-parlement benoemde. Tot 1945 was hij lid van Christelijk-Historische Unie en op 9 februari 1946 werd hij lid van de PvdA (Partij van de Arbeid).

Scholten overleed op 70-jarige leeftijd aan boord van m.s. Delftdijk, op weg naar Canada, waar hij met zijn vrouw zijn dochter zou bezoeken. Hij werd begraven te Hamilton.[1]

Loopbaan

  • advocaat en procureur te Amsterdam, van 1899 tot 1906
  • tijdelijk lector burgerlijk recht en rechtsvordering, Gemeentelijke Universiteit te Amsterdam, van 1906 tot 1907
  • hoogleraar Romeins recht, Gemeentelijke Universiteit te Amsterdam, van 26 juni 1907 tot 1914
  • hoogleraar burgerlijk recht en rechtsfilosofie, Gemeentelijke Universiteit te Amsterdam, van 1910 tot 1945 (vanaf 1914 tevens oud-vaderlands recht en encyclopaedie der rechtsgeleerdheid)
  • hoogleraar rechtsvordering, Gemeentelijke Universiteit te Amsterdam, van 1910 tot 1927
  • rector magnificus Gemeentelijke Universiteit te Amsterdam, 1931-1932
  • geïnterneerd te Valkenburg (Lb.), vanaf 17 februari 1942
  • geïnterneerd te Hulshorst, omstreeks 1942
  • voorzitter Nationale Advies Commissie (adviescollege voor de samenstelling van de Voorlopige Staten-Generaal), van 20 juli 1945 tot 16 november 1945
  • lid Eerste Kamer der Staten-Generaal, van 18 december 1945 tot 1 mei 1946

Nevenfuncties

  • lid bestuur Nederlandsch Bijbelgenootschap
  • kantonrechter-plaatsvervanger te Amsterdam, van 1903 tot juli 1915
  • redacteur Weekblad voor Privaatrecht, Notaris-ambt en Registratie (WPNR), van 1907 tot 1930
  • raadsheer-plaatsvervanger gerechtshof te Amsterdam, van 5 juli 1915 tot 1935
  • annotator Nederlandse Jurisprudentie, van 1926 tot 1942
  • lid Onderwijsraad, van 1927 tot 1935
  • lid Staatscommissie voor onderzoek van het probleem van de revolutionaire volksvertegenwoordigers (Staatscommissie-Koolen), van 12 februari 1934 tot 16 juni 1934
  • voorzitter Amsterdamse Studentenvereniging (20 jaar)
  • redacteur en medewerker tijdschriften Onze Eeuw, Synthese, De Schakel, het Algemeen Weekblad voor Christendom en Cultuur en Woord en Wereld
  • voorzitter Reorganisatie-Commissie Nederlandse Hervormde Kerk
  • leider Comité-Scholten, vanaf 1940 (groep jongeren uit politieke partijen, die onder zijn leiding spraken over de naoorlogse politiek; deelnemers o.a. Schermerhorn, Wiardi Beckman en Connie Patijn)

Verenigingen, sociëteiten, genootschappen

Publicaties

verschillende juridische werken en artikelen (zie bibliografieën van R.J. Polak, in: Paul Scholten etc. (1946))

Literatuur/documentatie

  • W.M. Peletier, Scholten, Paulus (1875-1946), in: Biografisch Woordenboek van Nederland, deel II, 536
  • Ned. Patriciaat, 1962
  • Archief-Scholten, archief Nederlandse Hervormde Kerk en bij familie
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.