Palindroom

• Battus, pseudoniem van Hugo Brandt Corstius, heeft veel palindroomzinnen bedacht, verzameld en opgeschreven in zijn boeken Opperlandse taal- & letterkunde en Symmys.
• In het Engels en Frans worden zelfs complete palindroomverhalen geschreven. Adams woorden toen hij Eva voor het eerst ontmoette: "Madam, I'm Adam." Haar antwoord: "Sir, I'm Iris." De naam "Eve" is natuurlijk zelf al een palindroom. Een ander palindroom "A man, a plan, a canal: Panama".
• Volgens het Guinness Recordboek schreef Vondel het kortste Nederlandstalig én het kortste gedicht ter wereld, waarmee hij in 1620 een dichtwedstrijd won. Het gedicht is tevens een palindroom en gaat als volgt: "U, Nu!"

• Persoonsnamen: Ada, Anna, Bob, Hannah, Onno, Otto, Reinier, Elle, Tim Smit
• Geografische namen: Ede, Epe, Eke, Ellemelle
• Korte palindromen: daad, dood, kaak, kajak, kak, keek, kik, kok, lel, lepel, lol, lul, madam, mam, neen, negen, nemen, neven, non, pap, pop, bob, pup, raar, radar, redder, rotor, sas, sis, solo's, soos, tot, sos.
• Langere palindromen: droomoord, legovogel, levensnevel, maandnaam, meetsysteem, parterretrap, racecar, tarwewrat, partyboobytrap, stormrots.
• Zeer lange palindromen: koortsmeetsysteemstrook, legermeetsysteemregel, parterrestaalplaatserretrap, nepparterreserretrappen, deelkoortsmeetsysteemstrookleed

• Su Hui heeft in de klassieke Chinese poëzie naam gemaakt met een gedicht dat als een lang palindroom kan worden opgevat.
• Demetri Martin schreef het gedicht 'Dammit I'm mad' dat in feite een 224 woorden tellend palindroom is.
• In Opperlandse taal- & letterkunde (zie boven) staan zeer veel palindromen en ook hele fragmenten die omgekeerd kunnen worden gelezen. Het langste is van een boodschapper die zijn "sire" komt vertellen wat er allemaal in voorraad is.
• Een ander palindroom is de spreuk Nιψον ἀνομηματα μη μοναν ὀψιν (Nipson anomèmata mè monan opsin). Dit palindroom is aangetroffen op een Oud-Griekse doopvont. De betekenis luidt: 'Was af de zonden, niet alleen het gezicht'.
• Het langste palindroom in de Oxford English Dictionary is het 12-letterige tattarrattat, een nonsenswoord betekenende rat-een-tat uit. De Ierse auteur James Joyce gebruikte het woord in Ulysses (1922): "ik wist zijn tattarrattat aan de deur." Langer, maar niet in een literair werk gebruikt, is het woord partyboobytrap. Dit woord telt 14 letters.
• Het langste palindroom dat in het Nederlandse Guinness Book of Records heeft gestaan was koortsmeetsysteemstrook.

• Ai, de media
• Een ton snot, nee
• Mooi dit idioom
• En er is ananas, Irene
• Fel temde pap Ed met lef
• God, red nu 'ns 'n underdog
• Er is daar nog onraad, Sire
• 'Mooie zeden in Ede', zei oom
• Steeds in ere, heren, is de ets
• Baas, neem een racecar, neem een Saab
• 'De mooie zeeman nam Anna mee', zei oom Ed
• Koot, mannen, nam ei; Bie, mannen, nam 't ook
• Laat af, Sire, Velpon eten op lever is fataal
• Jij slaapt, ronkt, knort; ronkt, knort pa als jij?
• Mooi: u, nat, pikt eelt af, of atleet Kiptanui, oom.[1]
• Leverde die kale dame op 'n poema de lakei de drevel?
• Nelli plaatst op 'n parterretrap 'n pot staalpillen
• Nepmop: net alsof u net sufte? O, massa moet fusten ufo's laten pompen
• Koos Eekfeen keek door 't rood kerkraam maar krek door 't rood keek neef Kees ook
• Mooie zak salade, en iemand nam ei mannen, en in enen nam iemand na meineed Alaska, zei oom

• Top steelt asla, als atleet spot.
• Laat stopte Els, sleet pot staal.

Bij deze vorm van palindroomzinnen worden de woorden van achter naar voor gelezen, niet de letters.

• Kauwen paarden als kraaien; dat is waar, niet waar is dat kraaien als paarden kauwen.
• Lollig zijn lui die zeggen: die lui zijn lollig.
• Gieren kunnen goed vliegen; dat is waar, niet waar is dat vliegen goed kunnen gieren.
• Wel, niet nietmachine niet? Niet naaimachine dus? Neen! Dus: naaimachine niet niet, nietmachine niet wel.
• Wel, het is slechts iets, maar iets slechts is het wel.

Een muzikaal palindroom in de muziek van Guillaume de Machault

Een bekend muzikaal palindroom, waarbij de muziek zowel voorwaarts als achterwaarts uit hetzelfde notenmateriaal bestaat, treft men aan in de 47e Symfonie in G-majeur van Joseph Haydn. Daarin wordt in het derde deel, het menuet, het materiaal exact gespiegeld.[2]

Ook andere componisten hebben met het idee van muzikale palindromen gespeeld, zoals Béla Bartók (5e strijkkwartet), Alban Berg (3e acte van de opera Lulu), Guillaume de Machault (het motet "Ma Fin Est Mon Commencement"),[3] Paul Hindemith (Ludus Tonalis), Igor Stravinsky (The Owl and the Pussycat) en Anton Webern (2e deel van symfonie opus 21).[4]

In vaktermen spreekt men ook van retrograde inversies, wanneer een componist een thema of reeks op palindromische wijze hanteert. In de barokmuziek treft men soms ook kreeftcanons aan, waarbij de muziek op palindromische wijze wordt gecomponeerd. De compositietechniek om een thema of reeks te spiegelen wordt veelvuldig gebruikt in dodekafonische muziek.

Een palindroomdag komt slechts een aantal maal in een millennium voor en verwijst naar de schrijfwijze van de dag in cijfers, die van voor naar achter en omgekeerd kan gelezen worden. Dit is universeel, ongeacht de manier waarop de datum wordt genoteerd (DDMMYYYY of YYYYMMDD). Zo was 1 januari 1010 een palindroomdag, omdat de schrijfwijze 01-01-1010 een cijferpalindroom vormt.

De meest recente palindroomdatum was 2 februari 2020, oftewel 02-02-2020.[5]

De palindroom datum 2 februari 2020