Onvoltooide symfonie (Tsjaikovski)

De Onvoltooide symfonie van Pjotr Iljitsj Tsjaikovski, ook bekend als diens Symfonie nr. 7, is een compositie die hij niet heeft willen voltooien, omdat hij er ontevreden over was.

Tsjaikovski werkte in 1892 aan een symfonie in de toonsoort Es-groot. Hij gaf dit werk de titel Zhizn (Leven) mee. Het eerste deel van deze onvoltooide symfonie is door hem zelf georkestreerd, van de overige delen bestaan slechts schetsen. De drie delen zijn: I Allegro Brillante, II Andante, III Finale. Tsjaikovski stopte in november 1892 met werken aan deze symfonie. Hij werkte in 1893 het eerste deel om tot het eendelige 3e pianoconcert opus 75. De Russische componist Sergej Tanejev bewerkte na Tsjaikovski's dood de schetsen van het Andante en de Finale tot het 2e en 3e deel van datzelfde pianoconcert en publiceerde dit onder het opusnummer 79.

Uiteindelijk construeerde de Russische componist Sergej Bogatyrjev in 1951-56 de hele denkbeeldige symfonie. Hij gebruikte als bron, naast Tsjaikovski's oorspronkelijke schetsen, ook de transcripties van Tanejev. Voorafgaand aan de Finale voegde Bogatyrjev een Scherzo in, waarbij hij gebruik maakte van de Scherzo-Fantasie opus 72 nr. 10 voor pianosolo. Weliswaar staat dit stuk in de voor de hand liggende toonsoort, maar uit brieven blijkt dat Tsjaikovski de symfonie als driedelig had willen opzetten.

Bij de gehele onderneming worden in de muziekwereld vraagtekens gezet. Het gaat om een werk dat de componist niet heeft willen voltooien omdat hij er ontevreden over was. De versie van Bogatyrjev kan volgens velen dan ook geen recht doen aan Tsjaikovski's veronderstelde intenties en kan niet als een symfonie van Tsjaikovski worden beschouwd. Als Tsjaikovski deze "7e symfonie" had willen voltooien, zou het de 6e geweest zijn (en de Symphonie Pathétique de 7e).

De wereldpremière van dit werkstuk van Bogatyrjev vond plaats op 7 februari 1957 in Moskou onder leiding van Mikhaïl Terian. Een opname op lp door het Philadelphia Orchestra o.l.v. Eugene Ormandy op het CBS-label werd in 1962 uitgebracht. Een cd-opname door het London Philharmonic Orchestra met als dirigent Neeme Järvi verscheen in 1993 op het label Chandos (CHAN 9130).