Obelisk (leesteken)

Een obelisk of obelus (een kruis) is een kruisvormig leesteken (, Unicode U+2020) met een paar uiteenlopende functies. In de eerste plaats is het een voetnootteken, gebruikt als een asterisk op de pagina al gebruikt is, of in sommige gevallen voor eindnoten.

† ‡
Leestekens

aanhalingstekens ( ",  ,  ,   )
accolade ( { } )
afbreekteken ( - )
apostrof ( ’ )
beletselteken ( , ... )
dubbelepunt ( : )
gedachtestreepje of kastlijntje ( , )
guillemets ( « » )
haakjes ( ( ), [ ],   )
komma ( , )
koppelteken ( - )
liggend streepje ( - )
omgekeerd uitroepteken ( ¡ )
omgekeerd vraagteken ( ¿ )
punt ( . )
puntkomma ( ; )
schuine streep ( / )
uitroepteken ( ! )
vraagteken ( ? )
weglatingsstreepje ( - )

Woordscheiding

hoge punt ( · )
spatie (   )

Algemene typografie

ampersand ( & )
apenstaartje ( @ )
asterisk ( * )
backslash ( \ )
bullet ( )
accent ( )
caret/dakje ( ^ )
emoticon ( :-) )
gelijkteken ( = )
graad ( ° )
hekje ( # )
munteenheidsteken ( ¤, ¢, $, , £, ¥, )
obelisk ( , )
paragraafsymbool ( § )
alineateken ( )
procentteken ( % )
promille ( )
tilde ( ~ )
trema ( ¨ )
umlaut ( ¨ )
laag streepje/underscore ( _ )
sluisteken ( |, ¦ )

Ongebruikelijke typografie

asterisme ( )
lozenge ( )
interrobang ( )
ironieteken ( )
referentieteken ( )
dusteken ( )
zero-width space ()

Er is ook een dubbele obelisk (, Unicode U+2021), die gewoonlijk als voetnootteken direct na de obelisk wordt gebruikt. In tegenstelling tot de asterisk zijn geen van beide symbolen op een conventioneel toetsenbord te vinden.

De naam "obelisk" is afgeleid van het Griekse obeliskos, wat "kleine obelus" betekent. Dit komt van het Griekse woord obelos, wat zoveel betekent als "braadspit" en "spitsvormige pilaar".[1]

Toepassingen

  • Verwijzing naar een voetnoot
  • Achter de naam van een persoon: aanduiding dat die persoon overleden is
  • Achter de naam van een biologische taxonomische groep: aanduiding dat die groep uitgestorven is
  • In de notatie van het schaakspel: aanduiding dat de koning schaak staat

Trivia

René Goscinny, de bedenker van de stripreeks Asterix, baseerde zich op de naam van dit leesteken toen hij de eeuwige vriend van de held uit die strip bedacht. Obelix volgt Asterix in de strip, net als een obelisk een asterisk volgt in de symbolen voor voetnoten.

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.