Middelste zaagbek

De middelste zaagbek (Mergus serrator) is een vogel uit de familie Anatidae (Zwanen, ganzen en eenden) en behoort tot de visetende duikeenden.

Middelste zaagbek
IUCN-status: Niet bedreigd[1] (2012)
Taxonomische indeling
Rijk:Animalia (Dieren)
Stam:Chordata (Chordadieren)
Klasse:Aves (Vogels)
Orde:Anseriformes (Eendvogels)
Familie:Anatidae (Eendachtigen)
Geslacht:Mergus
Soort
Mergus serrator
(Linnaeus, 1758)
Verspreidingskaart
Geel=broedgebied; Blauw=overwinteringsgebied
Afbeeldingen Middelste zaagbek op Wikimedia Commons
Middelste zaagbek op Wikispecies
Portaal    Biologie
Vogels

Beschrijving

Een volwassen middelste zaagbek is 52-58 cm lang met een spanwijdte 67-82 cm. Deze zaagbek heeft een stekelige kuif en een lange, dunne rode snavel met randen waarop klein tandjes zitten. Het volwassen mannetje heeft een donkerblauw-zwarte kop met een groene glans, een witte hals met een roestbruine borst. Hij is zwart op de rug en wit van onder. Het volwassen vrouwtje heeft een roestbruine kop en een grijsachtig achterlijf. Jonge vogels zien eruit als de vrouwtjes, maar ze missen de witte kraag en hebben minder wit op de vleugels. De middelste zaagbek is iets kleiner dan de grote zaagbek. Verder verschilt het volwassen mannetje van de middelste zaagbek van de grote zaagbek door zijn stekelige kuif en bruine borst. De grote zaagbek is wit van voren en heeft niet zo'n kuif.

Leefwijze

Ze eten voornamelijk kleine visjes, maar ook waterinsecten, schaaldieren en kikkers.

Voorkomen

Middelste zaagbekken komen als broedvogel voor in zoetwatermeren en rivieren in noordelijk Noord-Amerika, Groenland, Europa en Azië. Ze nestelen op beschutte plaatsen op de grond in de buurt water. Het is een trekvogel die overwintert aan de kusten zuidelijk van het broedgebied (zie kaartje).

Voorkomen in Nederland

De middelste zaagbek is in Nederland een uiterst schaarse broedvogel en staat daarom als gevoelig op de Nederlandse Rode Lijst. Tussen 1900 en 1950 waren drie broedgevallen bekend. Tussen 1950 en 1977 werden wat meer broedgevallen waargenomen, vooral op de Waddeneilanden. De vogel werd in 1977 broedend aangetroffen in het Deltagebied (Zeeland) en tussen die datum en 1997 liep het aantal waargenomen broedvogels (vaak vrouwtjes met jongen) op tot boven de dertig.[2] Volgens SOVON is in 2007 het aantal broedparen 35 tot 45. Er is geen duidelijk trend.[3] De soort staat als niet bedreigd op de internationale Rode Lijst van de IUCN[1] maar valt wel onder de bescherming van het AEWA-verdrag.

Trivia
  • De middelste zaagbek is mogelijk de snelst vliegende vogel - als het gaat om vliegen in strak horizontale richting - met een snelheid van 129 km/u.[4] Dit record is omstreden, want bij de stekelstaartgierzwaluw is een snelheid van 170 km/u gemeten.[5] Deze records gaan dus niet over een duikvlucht, want dan is de slechtvalk de recordhouder.[6]

Zie ook
  • SoortenBank.nl beschrijving, afbeeldingen en geluid
  • Kaarten met waarnemingen:
Mediabestanden die bij dit onderwerp horen, zijn te vinden op de pagina Mergus serrator op Wikimedia Commons.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.