Martinus Willem Beijerinck

Beijerinck was de jongste van vier kinderen van Derk Beijerinck en Jeannette Henriëtte van Slogteren. Hij groeide op in Amsterdam, Naarden, Leiden en Haarlem. In Haarlem ontmoette hij Frederik Willem van Eeden, amateur plantkundige, die hem uitnam op botanische wandelingen. Daar ontwikkelde ook een vriendschap met de kinderen van de familie De Leeuw o.a. Geertruida Carelsen (geboren Amy De Leeuw).

Beijerinck volgde de HBS in Haarlem en studeerde aan de Polytechnische School te Delft, waar hij in 1872 het diploma van chemisch technoloog behaalde. In Delft, woonde en werkte hij samen met Jacobus van 't Hoff, de eerste scheikunde Nobel laureaat.

Dankzij een op verzoekschrift bij de minister van Binnenlandse Zaken verkregen vrijstelling van het toelatingsexamen voor de universiteit kon hij biologie in Leiden studeren. Na zijn kandidaatsexamen in 1873 werd hij achtereenvolgens leraar aan de landbouwschool en in 1875 aan de HBS te Warffum. Het doctoraal examen in 1875 te Leiden werd gevolgd door een leraarschap aan de HBS in Utrecht en het jaar daarop aan de Hogere Landbouwschool te Wageningen.

In 1877 promoveerde Beijerinck te Leiden op het proefschrift Bijdrage tot de morphologie der plantegallen met als promotor Willem Frederik Reinier Suringar. In 1884 vonden Beijerincks wetenschappelijke verdiensten kennelijk reeds zodanige waardering dat hij tot lid van de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen (KNAW) werd benoemd.

In 1885 trad Beijerinck in dienst bij de Koninklijke Nederlandsche Gist- en Spiritusfabriek te Delft, waar voor hem een bacteriologisch laboratorium werd gesticht. Gedurende zijn jaren bij de Gist- en Spiritusfabriek deed hij tal van belangrijke onderzoekingen. Bij onderzoekingen van verschillende gistsoorten ontdekte hij ten slotte Schizosaccharomyces octosporus (1894). Ook ontdekte hij de stikstof-vastleggende knolletjes aan de wortels van peulvruchten.

In 1895 volgde zijn benoeming tot hoogleraar in biologie en bacteriologie aan de Polytechnische School te Delft. Gedurende die hoogleraarsperiode zette Beijerinck zijn onderzoekingen voort. Verschillende ontdekkingen staan op zijn naam. Zo ontdekte hij de Spirillum desulfuricans als oorzaak van de sulfaatreductie (1896), waarmee hij de voornaamste veroorzaker van de stank van verontreinigde stadsgrachten had gevonden.

In die periode, begeleidde Beijerinck 8 doctoraatstheses, waaronder die van Gerrit van Iterson, later hoogleraar toegepaste botanie, en Nicolaas L. Söhngen, grondlegger van de leerstoel microbiologie in Wageningen.

Beijerinck ging op 70-jarige leeftijd met pensioen in 1921. Tot aan zijn overlijden, in 1931, woonde hij in Gorssel tezamen met zijn twee zussen, Henriëtte en Johanna (overleden 1923). In die periode, hield hij nauw contact met zijn vorig laboratorium.

Beijerinck werd vereerd met de Leeuwenhoekmedaille (1905) en de Deense Emil Christian Hansen-medaille, maar ook met hoge Nederlandse ridderorden. De M.W. Beijerinck Virologie Prijs, ingesteld in 1965 door de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen, is naar hem vernoemd. De driejaarlijkse prijs wordt toegekend aan een internationale toponderzoeker die zich door een bijzondere prestatie op het gebied der virologie heeft onderscheiden.

In 2017 werd Beijerinck geselecteerd voor de Alumni Walk of Fame[2] ter gelegenheid van het 175-jarig bestaan van de TU Delft. Beijerinck kreeg dit eerbetoon omdat hij de oprichter is van de "Delft School of Microbiology". Daarnaast heeft hij tal van belangrijke ontdekkingen gedaan. Hierdoor wordt hij gezien als een van de grondleggers van virologie en microbiologie.