Lis (geslacht)
Lis (Iris) is een geslacht uit de lissenfamilie (Iridaceae). Zowel het geslacht als de soorten worden in de volksmond iris genoemd. Het geslacht kent naast soorten ook vele cultivars. Lissen worden al lang door de mens gebruikt. In de Egyptische piramiden zijn afbeeldingen van lissen te vinden, die stammen uit 1500 v.Chr.
| Lis | ||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||||||
| Hybride van Iris germanicus | ||||||||||||||
| Taxonomische indeling | ||||||||||||||
| ||||||||||||||
| Geslacht | ||||||||||||||
| Iris L. (1753) | ||||||||||||||
Afbeeldingen Lis op  | ||||||||||||||
Lis op  | ||||||||||||||
| ||||||||||||||
Botanische beschrijving
De bloemen kunnen in kleur variëren van goudgeel, tot wit, blauw, lavendel en paars. Roze en abrikooskleurige irissen zijn gekweekt binnen sommige soorten.
De verschillende soorten lissen komen algemeen voor in de noordelijke gematigde klimaatzone. Alle irissen hebben lange stelen en bloemen met zes kroonbladeren, waarvan drie naar beneden wijzen en drie rechtop staan. Bij sommige kleinere soorten wijzen de kroonbladeren allemaal naar buiten. De meeste wilde lissen groeien uit een wortelstok, maar sommige soorten groeien vanuit een bol. Deze laatste soorten worden als cultuurgewas geteeld. Hierbij worden twee groepen onderscheiden:
- de Reticulatagroep (Iris reticulata en Iris danfordiae). Deze groep omvat vroegbloeiende, laag blijvende soorten afkomstig uit Oost-Turkije, het westen van Perzië, de Kaukasus en Libanon.
- de Xiphiumgroep. Soorten uit deze groep komen voor in Spanje, Portugal en Noord-Afrika. Deze groep is het belangrijkste voor de sierteelt. Tot deze groep behoren onder meer de Hollandse irissen, die ontstaan zijn uit kruisingen tussen wilde irissoorten. Daarnaast worden Engelse en Spaanse irissen onderscheiden, maar die zijn van weinig belang voor de sierteelt.
Soorten
Dit geslacht kent de volgende soorten:
In Nederland en België komt alleen de Gele lis (Iris pseudacorus) van nature voor.
|
Zie de categorie Iris (Iridaceae) van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp. |
| Soorten van het geslacht Iris (Lis) |  |
|---|---|
|
... · I. ensata (Japanse iris) · I. germanica (Blauwe lis) · I. latifolia · I. lutescens · I. pseudacorus (Gele lis) · I. pumila · I. reticulata · ... |
| Geslachten van de familie Iridaceae (Lissenfamilie) | |
|---|---|
|
... · Crocus (Krokus) · Dietes · Freesia · Gladiolus (Gladiool) · Iris (Lis) · Sisyrinchium · Moraea · Romulea · Tigridia · Witsenia · ... |