Lijst van inspecteurs van de Waterstaat

De lijst van inspecteurs van de Waterstaat is een onderdeel van de lijst van alle managers die leiding gegeven hebben aan een regionale of specialistische eenheid van Rijkswaterstaat. Tot aan 1848 werd niet gesproken van Rijkswaterstaat maar van de Waterstaat. Deze organisatie werkte zowel onder centraal gezag als onder de verantwoordelijkheid van het provinciaal bestuur.

De organisatie - opgericht in 1798 - heeft in de loop van de tijd veel verschillende organisatievormen gehad. De lijst van managers wordt daarom steeds voorafgegaan door een overzicht van de organisatievorm in de betreffende periode.

In het begin worden de regionale chefs aangeduid met de term commissaris. Al vrij gauw komt de term inspecteur in zwang. In de Franse tijd - in 1811 toen het Koninkrijk Holland door Napoleon Bonaparte werd ingelijfd bij het Franse Keizerrijk werd de term l'ingenieur en chef gebruikt, later in het Nederlands vertaald als hoofdingenieur.

In de lijst zijn tevens de hoogste bazen van de organisatie opgenomen omdat zij doorgaans eerder in hun loopbaan een rol als regionale baas vervulden. Deze hoogste bazen zijn ook afzonderlijk vermeld in de lijst van directeuren-generaal Rijkswaterstaat.

Organisatie tijdens de Bataafse republiek 1798-1806

In de eerste jaren van het bestaan van een centrale organisatie voor de waterstaatszorg in Nederland (1798-1800) was er slechts sprake van een Bureau van de Waterstaat in Den Haag. Christiaan Brunings was president en dr. Cornelis Krayenhoff was zijn tweede man (chef de bureau).

Pas in 1800 ontstond de eerste regionale organisatie met een achttal (eigenlijk vijf) commissies, (Romeins) genummerd van I tot en met VIII. Omdat er direct combinaties werden gemaakt was er feitelijk sprake van vijf commissies. In elke commissie zaten een aantal commissarissen-inspecteurs; van eenhoofdige leiding was nog geen sprake. Alleen Christiaan Brunings stond - aangeduid als eerste commissaris-inspecteur aan het hoofd van de gehele organisatie.

code naam Commissarissen-inspecteurs
I en IIEems en Oude IJsselJ.Sabrier en J.Stapert
IEemsJ.Stapert in Leeuwarden
IIOude IJsselJ.Sabrier in Zwolle
IIIRijnW.Beyerinck en W. van Ommeren
IV en VAmstel en TexelG.C. van Vladeracken, A.F.Goudriaan, F.W.Conrad, C.L.Brunings (tevens voor Rijn en Dommel) en Chr.Brunings jr.
VI en VIIDelf en DommelJ.D. van Huichelbos van Lienden, J.Blanken Jzn., M.Monsier (tevens voor Amstel en Texel) en Chr.Brunings jr.
VIIISchelde en MaasA.Dingmans, J.Bosdijk en A.Schraver

Hoewel bij Eems en Oude IJssel er formeel sprake was van een gecombineerde commissie, was er in de praktijk toch sprake van aparte verantwoordelijkheden van Stapert en Sabrier, alleen al door hun vestigingsplaats.

Organisatie 1803

In 1803 volgde de volgende reorganisatie en werden twee Commissies van Superintendentie (oppertoezicht) ingesteld, één voor de rivieren en één voor de zeehavens en zeegaten. Binnen elk van de commissies werden districten ingericht. Christiaan Brunings kreeg als hoofd van deze organisatie de titel: directeur-generaal van de Nationale Rivier- en Zeewerken.

Commissie van Superintendentie over de RivierenCommissie van Superintendentie over de Zeehavens en Zeegaten
Directeur-generaal van de Nationale Rivier- en Zeewerken
Christiaan Brunings
voor de rivierenInspecteursvoor de zeehavens en zeegatenInspecteurs
BOR1e districtW. van Ommeren en W.Beyerinck11e district:J. Blanken
BovenrivierenZuid-Holland
MR2e district:dr.C.R.Th. baron Krayenhoff, C.L.Brunings22e district:F.W.Conrad
MiddelrivierenNoord-Holland
33e district:A.Dingmans
Domeinen van Nassau, Brabant en Zeeland
44e district:K.J.Koers
Groningen, Schokland, Friesland, Overijssel

Organisatie tijdens Koninkrijk Holland

De eerste wijziging na het ontstaan van het Koninkrijk Holland was de aanduiding van het hoofd van de organisatie: de opvolger van de overleden Brunings Frederik Willem Conrad werd in 1807 geen directeur-generaal maar inspecteur-generaal (IG). Hij overleed al in 1807 en werd niet direct opgevolgd.

Bij de volgende reorganisatie - 1808 - ontstonden 12 districten en een Algemene Dienst met ieder aan het hoofd een inspecteur. De districten waren:

code gebied inspecteur
1Noord-Holland tot NaardenA.H.J. van der Plaat
2Den Helder, Texel, Vlieland, Terschelling en de eilandenJ. Peereboom
3Naarden langs Harderwijk tot DeventerA.H.J. van der Plaat
4FrieslandJ.W. Karsten
5Groningen en Noordelijk DrentheJ. Bosdijk
6Zuidelijk DrentheJ.E. Wildeman
7de IJssel, de Rijn, de Waal enz. tot de GrebbeW. van Ommeren
8van de Grebbe over Utrecht naar Gorinchem tot Dordrecht enz. en geheel Brabant tot Grave enz.C.L.Brunings
9Naarden langs Muiden en Amsterdam. Rijnland, Delfland en Schieland, de Alblasserwaard langs de Merwede enz. tot achter UtrechtA. Blanken Jzn.
10van Scheveningen tot achter Breda en Bergen op Zoom en Goeree en OverflakkeeA. Blanken Jzn.
11noordelijk deel van Zeeland enz. tot Bergen op ZoomA. Schraver
12zuidelijk deel van ZeelandA. Dingmans
ADAlgemeene DienstL.A.C baron van Delen

Boven de districten 1-7 en 8-12 stond ieder een Inspecteur-generaal, respectievelijk Adrianus Goudriaan en Jan Blanken.

Lijst van Inspecteurs van de Waterstaat (1800-1811)

In onderstaand schema zijn de verschillende mutaties aangegeven, waarbij de managers in volgorde van geboortejaar staan. De organisatie-eenheid, waarin ze in het betreffende jaar leiding aan gaven is weergegeven met een lettercode en een kleurcode, zoals aangegeven in bovenstaande tekst. De kleurcode blijft in de opvolgende schema's gelijk voor een bepaald geografisch gebied.

Behalve onderstaande inspecteurs is er in de organisatie tot 1930 nog een ander soort inspecteurs geweest: een managementlaag boven de hoofdingenieurs en na 1903 boven de hoofdingenieurs-directeuren. Deze zijn vermeld onder Inspectie van de Waterstaat

nr naamgeb1798179918001801180218031804180518061807180818091810181118121813181418151816181718181819182018211822182318241825182618271828182918301831183218331834183518361837183818391840
VolgVolgJ.D.HuichelboschvanLienden123
1J.D. Huichelbosch van Lienden1732VI/VIIVI/VIIVI/VIIVI/VII
2C. Brunings1736PrPr1CI1CI1CIDGDG
3J. Sabrier1740IIIIIIIIjaren , waarin betrokkene ouder is dan 65 jaar (tenzij nog werkzaam)
4M. Monsier1750VI/VIIVI/VIIVI/VIIVI/VII
5W. van Ommeren1753IIIIIIIIIBORBORBORBORBOR777ISISIS3 pr3 pr3 prI4I4I4I4I4I4I4I4I4I4I4I4I1I1I1I1I1
6A. Schraver1754VIIIVIIIVIIIVIII111111BEBEBE5 pr5 pr5 prZLZLZLZLZLZLZLZL
7J. Blanken jr.1755VI/VIIVI/VIIVI/VII11111IGIGIGIGIGIGIGIGIGIGIGIGIGIGIGIGIGIGIG
8C. Brunings jr1756IV/VIV/VIV/VIV/Vbelast met de droogmakerijenADADADADADADADAD
8C. Brunings jr1756VIIVIIVIIVIIbelast met de droogmakerijen
9W. Beijerinck1756IIIIIIIIIBORBORBORBORBOR
10dr. C.R.Th. baron Krayenhoff1758MRMRMRMR
11K.J. Koers1760444444
12P.M. Bouesnel1760NMNMNMNMNMADADADAD
13E.A.P.A. de Ketelbuter1760LLLLLLLLLLLKLKLKLK
14A.H.J. van der Plaat17612111ZZZZZZ
14A.H.J. van der Plaat17613333
15G.C. van Vladeracken1763IV/VIV/VIV/VIV/V
16A. Blanken jr.1766999BMBMBM2 pr2 pr2 prZHZHZHZHZHZHZH
16A. Blanken jr.176610101010
17F. Beijerinck1766GLGLGLGLGLGLGLGLGLGLGLGLGLGLGLGLGLGL
18L.A.C baron van Delen1767ADADADADI3I3I3I3
19J. Peereboom1767222FRFRFR7 pr7 pr7 pr
20A.F. Goudriaan1768IV/VIV/VIV/VIV/VIGIGIGIGIGIGIGIGIGIGIGIGIGIGIGAdmAdmAdmIGIGIG
nr naamgeb1798179918001801180218031804180518061807180818091810181118121813181418151816181718181819182018211822182318241825182618271828182918301831183218331834183518361837183818391840
21F.W. Conrad1769IV/VIV/VIV/V2222IG
22J.E. Wildeman1770666BIBIBI
23J. Stapert1772IIII
24C.L. Brunings1775IV/VIV/VIV/VMRMRMRMRMR888BRBRBR4 pr4 pr
25J.W. Karsten1775444EocEocEoc8 pr8 pr8 prGDGDGDGDGDADADAD
26J. Bosdijk1775VIIIVIIIVIIIVIII5555
27A. Dingmans1775VIIIVIIIVIII3333312121212
28D.J. Thomkins1777GRGRZHZHZHZHZHOVOVOVOVOVOV
29C. van der Poel1782DRGRGRGRGRGRGRGRGRGR
30J. de Brock1783WvlWvlWvlWvlWvlWvlWvlWvlWvlWvlWvlWvlWvlWvl

Het vervolg op deze lijst is de Lijst van hoofdingenieurs van de Waterstaat en Rijkswaterstaat. Deze lijst behandelt de periode 1811 -1903. De daaropvolgende lijst - Lijst van hoofdingenieurs-directeuren van Rijkswaterstaat - behandelt de periode van 1903 tot heden.

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.