Kunrade
Kunrade (Limburgs: Kunder) is een kerkdorp in het zuiden van de Nederlandse provincie Limburg dat volledig is aaneengegroeid met Voerendaal. Het is met circa 3420 inwoners de grootste plaats in de gemeente Voerendaal, dus groter dan Voerendaal zelf. Tegenwoordig worden de twee dorpen samen ook wel als één plaats gezien. Samen hebben ze ruim 6500 inwoners.
Dorp in Nederland  | |||
  | |||
| Situering | |||
| Provincie | .svg.png){kind=small} | ||
| Gemeente |  | ||
| Coördinaten | 50° 53′ NB, 5° 56′ OL | ||
| Algemeen | |||
| Inwoners (2014) | 3420 | ||
| Overig | |||
| Postcode | 6367 | ||
| Netnummer | 045 | ||
| Woonplaats (BAG) | Voerendaal | ||
| Belangrijke verkeersaders | A76 A79 | ||
Foto's | |||
 | |||
| Plaatsnaambord | |||
| |||
Etymologie
Het woord rade (ook wel rode) betekent 'ontginning'. Volgens een legende van ongeveer 800 na Christus zou een graaf genaamd Kuno, op de vlucht voor Karel de Grote, hier een bos hebben gerooid.
Geschiedenis
Door het dorp liep de oude Romeinse weg Via Belgica, die Keulen via Heerlen met Boulogne-sur-Mer verbond. Bij de monumentale hoeve Ten Hove zijn de fundamenten gevonden van een Romeinse villa.
Kunrade behoort reeds van oudsher tot Voerendaal. Het is van oorsprong een gehucht en het heeft nooit een eigen dorpskern gehad. In 1957 kreeg Kunrade een rectoraat en werd er een noodkerk gebouwd, tegenwoordig bekend als het gemeenschapshuis Kunderhoes. In 1968 werd de Onze-Lieve-Vrouw van Bijstandkerk ingewijd en in 1969 werd het rectoraat verheven tot parochie.
Het dorp had tot december 2007 een eigen basisschool, maar die is in december 2007 samengegaan met de basisschool van Voerendaal in de Brede School Cortemich aan de Hongerbeekstraat.
Bezienswaardigheden
- Midden in het dorp hangt op een driesprong aan een huis een groot 16e-eeuws kruisbeeld, het Kunderkruis.
- De Onze-Lieve-Vrouw van Altijddurende Bijstandkerk werd tussen 1966 en 1968 gebouwd naar een ontwerp van het architectenduo Swinkels en Salemans.
- De buurtschap Winthagen, die bij Kunrade hoort, heeft een beschermd dorpsgezicht.
- Bij Kunrade liggen meerdere restanten van kalkovens, te weten:
- Hoeve Overst-Voerendaal
Kunrader kalk
Bekend uit Kunrade is het Kunrader kalk dat er gewonnen wordt, een mergelachtige steensoort die in de streek vaak gebruikt wordt voor de bouw en de restauratie van oude bouwwerken. De kalksteen werd in verschillende groeves in de omgeving gewonnen, waaronder de Groeve Kunderberg, Groeve Putberg en Groeve De Keverberg. In de 21e eeuw is er maar een enkele groeve die nog Kunrader kalksteen delft, de Kunradersteengroeve aan de Bergseweg 30. Een bekend bouwwerk dat uit het Kunradersteen is vervaardigd is de O.L. Vrouwebasiliek in Maastricht, maar ook oude boerderijen zijn eruit opgetrokken zoals een groot aantal in het dorp zelf. Het gesteente werd al gebruikt door de Romeinen. Bij het dorp zijn de resten van verschillende kalkovens (1914-1918) aanwezig.
Natuur en landschap
Kunrade ligt op een hoogte van ongeveer 100 meter, op de grens tussen het Plateau van Ubachsberg en het Bekken van Heerlen. In het noorden is Kunrade vastgebouwd aan Voerendaal, in het zuiden loopt een autosnelweg, de A79. Aan de oostelijke zijde vormt de Rijksweg 76 de grens tussen het landelijke gebied en de dichtbevolkte Oostelijke Mijnstreek. Beide snelwegen kruisen elkaar met het verkeersknooppunt Kunderberg.
Ten zuiden van de snelweg ligt een groeve voor Kunrader kalk en in oostelijke richting vindt men de heuvel en natuurgebied Kunderberg, waar zich onder meer zeldzame kalkgraslanden bevinden. In zuidelijke richting stijgt het land naar het Plateau van Ubachsberg. In dit plateau zijn verschillende droogdalen ingesneden, waaronder het Droogdal van Kunrade en het droogdal waarin Winthagen gelegen is.
Kunderkruis
Nabijgelegen kernen
Voerendaal, Ransdaal, Ubachsberg, Heerlen (Welten)
| Plaatsen in de gemeente gemeente Voerendaal | |
|---|---|---|
|
Dorpen: Klimmen · Kunrade · Ransdaal · Ubachsberg · Voerendaal | ||