Kootwijkerzand

Het natuurreservaat is 700 hectare groot en ligt op het westelijk deel van de Veluwe, binnen de veel grotere boswachterij Kootwijk (ca 3600 ha) bij Kootwijk. Ten zuiden van het Kootwijkerzand ligt het Harskampse Zand, naar het oosten het dorp Radio Kootwijk. Ongeveer tien kilometer naar het zuidwesten op de Veluwe, ten zuidwesten van het dorp Wekerom, ligt het ruim 500 hectare grote Wekeromse Zand, dat een kleiner stuifzandgebied omvat (100 ha).

Om het zand van het Kootwijkerzand in beweging te houden moeten regelmatig beheersmaatregelen genomen worden, omdat anders door mosvorming het zand vastgelegd wordt. Dit is een gevolg van het neerslaan van stikstof uit de lucht. Algen, mossen, korstmossen en hogere planten kunnen zo extra hard groeien in het van nature arme zand. Kenmerkend voor het Kootwijkerzand zijn de grillig gevormde vliegdennen.

Op de open vlakte van het Kootwijkerzand kan de temperatuur oplopen tot 60 graden Celsius, terwijl de nachttemperatuur ook 's zomers tot beneden de 0 graden kan dalen.[1] Op de Veluwe kwamen houtskoolbranderijen voor die de grond door de omzetting van ijzer rood gekleurd hebben.

Op het Kootwijkerzand bevindt zich een uitkijktoren die vrij toegankelijk is voor bezoekers.[2]

Omstreeks 2500 voor Christus kwamen op het Kootwijkerzand al mensen voor. Ook zijn er een vuurstenen pijlpunt en enkele aardewerken potresten uit ongeveer 1700 v.Chr. gevonden. In de tweede eeuw na Chr. werden er enkele boerderijen gebouwd en vanaf 700 na Chr. kan er van een dorp gesproken worden. Door te intensief gebruik van de grond ontstonden er omstreeks 1000 na Chr. stuifzanden, waardoor de waterputten dichtstoven. Een deel van de resten van Romeinse en vroeg-middeleeuwse bewoning is wettelijk beschermd op basis van de Monumentenwet 1988.

• Staatsbosbeheer - Radio Kootwijk

Panoramafoto van het Kootwijkerzand

Mediabestanden die bij dit onderwerp horen, zijn te vinden op de pagina Kootwijkerzand op Wikimedia Commons.