Kasuarissen
Kasuarissen (Casuariidae) zijn een groep grote loopvogels uit de tropische regenwouden van Nieuw-Guinea en Australië (Queensland). De familie telt drie soorten.[1]
DNA-onderzoek wees uit dat de kasuarissen verwant zijn aan de emoes (grootste loopvogel van Australië), met als zustergroep de struisvogels (grootste loopvogel van Afrika) en de nandoes (grootste loopvogel van Zuid-Amerika).[2]
Kasuarissen | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Casuarius casuarius (Helmkasuaris) | ||||||||
Taxonomische indeling | ||||||||
| ||||||||
Familie | ||||||||
Casuariidae Kaup, 1847 | ||||||||
Afbeeldingen op | ||||||||
Kasuarissen op | ||||||||
|
Kenmerken
De noordelijke helmkasuaris of oranjehalskasuaris en de dwergkasuaris zijn vrijwel onbekende vogels. Zelfs van de zuidelijke helmkasuaris van het Australische Queensland is niet zo veel bekend, hoewel het na de struisvogel en de emoe de derde vogel naar grootte is. Hij wordt 1,50 tot 1,60 m lang en zo'n 60 kg zwaar en heeft een benen helm op zijn kop, een unicum onder de vogels. De kern van de helm bestaat uit sponsachtig bot en hij is niet geschikt om mee te stoten. Vermoedelijk is de hoofdfunctie die van pronkorgaan.[3] De vogel gebruikt de helm ook om zich beter door het struikgewas te kunnen voortbewegen. De poten hebben drie tenen, waarvan de middelste een scherpe klauw heeft van 12 cm lang. Ze kunnen goed rennen, tot 50 km/h toe. Ze kunnen 1,50 m hoog springen en zijn uitstekende zwemmers. Het wijfje is groter dan het mannetje en het meest duidelijk gekleurd.
Leefwijze
Het zijn alleseters. Op de grond en aan laag hangende takken zoeken ze naar vruchten, maar ook paddenstoelen, insecten, kikkers, slangen en andere kleine diersoorten staan op het menu. Een kasuaris kan naar schatting 40 tot 50 jaar oud worden.
Voortplanting
Het vrouwtje legt 3-8 blauwgroene eieren (van 9 bij 14 cm groot) waarop het mannetje 2 maanden broedt. Daarna zorgt het mannetje nog zo'n 9 maanden voor de bruingestreepte jongen.
Geluid
Kasuarissen zijn in staat zeer lage geluiden te maken, die liggen rond de benedengrens van het menselijk gehoor, voor de helmkasuaris bij de 23 hertz, en voor de dwergkasuaris bij de 32 hertz. De geluiden dragen ver en kunnen ervoor zorgen dat de solitair levende vogels in het oerwoud contact met elkaar houden. De helmachtige kam helpt de vogels daarbij. De luchtkamers in de kam maken het de vogel mogelijk de lage geluiden vanaf een grote afstand waar te nemen, en functioneren dan ook als een soort microfoon.
Status en bescherming
De helmkasuaris is een bedreigde vogelsoort doordat zijn van nature al niet erg grote leefgebied bedreigd wordt. Het aantal nog in het wild levende vogels is moeilijk te schatten, omdat de vogels zo schuw zijn en daardoor moeilijk te tellen. De schattingen lopen uiteen van 1500 tot 10.000.
Gebruik
In Nieuw-Guinea worden eieren van kasuarissen wel verzameld door lokale bewoners en uitgebroed door kippen. De jonge vogels worden dan samen met de kippen gevoed en grootgebracht totdat de vogels volwassen worden. Tegen die tijd worden de vogels geslacht en opgegeten. In veel dorpen in de binnenlanden van Nieuw-Guinea kunnen onvolwassen kasuarissen worden aangetroffen. De vogels zijn bruingestreept en missen de felle kleuren van de volwassen dieren.
Taxonomie
- Geslacht Casuarius
- Casuarius bennetti (Dwergkasuaris) van Nieuw-Guinea en Nieuw-Brittannië.
- Casuarius casuarius (Helmkasuaris) van Australië en Nieuw-Guinea.
- Casuarius unappendiculatus (Oranjehalskasuaris) van Nieuw-Guinea.
- Casuarius lydekki †
Zie ook
Bronnen, noten en/of referenties
|