Kasteel van Montgilbert

Het Kasteel van Montgilbert werd gebouwd in de 13e eeuw, op het hoogste punt van een berg gelegen aan één van de meanders van de Vareille.

Een externe wal, die aan het terrein werd aangepast, beschermde het kasteel langs de west- en zuidzijde. Aan de kant met de laagste helling werden torens, bogen en een lager gelegen koer aangelegd, hier leefden de dienaars. Deze wal werd in de 15e eeuw aangepast om de nieuwe artillerie te kunnen weerstaan; er werden plaatsen voor de kanonnen aangelegd. Er werd eveneens een uitspringend bastion aan de oorspronkelijke toegang toegevoegd.

Op de hoeken van het kasteel werden ronde torens gebouwd. In het midden van elke zijde werden vierkante torens aangelegd. We kunnen nog de mooie gewelven zien in de ronde waltoren. De muur werd bovenaan voorzien van een rondgang. De poort met valhek werd langs weerszijden voorzien van twee torens. Deze poort gaf toegang tot de hoger gelegen koer. Rondom deze koer bevonden zich de woningen van de eigenaars, onder andere de pronkzaal, de dienstvertrekken en de keuken met een grote schoorsteen. Er waren ook talrijke voorraadplaatsen aanwezig zoals een citerne (wateropslagplaats), een graansilo. Ook bevonden er zich kelders onder de woningen met een mooi uitgevoerde trap als toegang. Langs de zijden van de hoger gelegen koer werd een overdekte galerij aangelegd.

Vanaf de 15e eeuw werden deze gebouwen gewijzigd om ze comfortabeler te maken: openingen voor vensters en een toegang tot een sluippoort.

Vervolgens werd het kasteel verwaarloosd, de zalen werden verlaten, de vensters werden dichtgemetseld. Uiteindelijk leidde dit tot het volledige verval in de 18e eeuw.

Gelegen tussen Auvergne, Forez en Bourbonnais, werd Montgilbert, omstreeks 1250, gebouwd door de familie Saint-Gérand onder de regering van Saint Louis (Lodewijk de Heilige, Lodewijk IX van Frankrijk). Omstreeks 1280, werd het gekocht door de rijke burgerlijke familie de Aycelin, een latere adellijke familie.

Door huwelijk kwam het kasteel in handen van de familie de Vienne terecht. Maar tussen 1434 en 1439, gedurende de Honderdjarige Oorlog, werd het bezit van Rodrigue de Villandrando, een Spaanse huurling van de koning Karel VII. Belangrijke verbeteringen (bolwerk, externe wal ...) werden nadien nog uitgevoerd.

Tijdens de Renaissance werd Montgilbert minder en minder als woonplaats gebruikt door de eigenaren, de Saulx-Tavannes. De Hugenotenoorlogen bezoedelden het land en Bourbonnais kwam definitief onder het bestuur van Frankrijk te liggen.

Onder de regering van Lodewijk XIV (1654 - 1715) woonden de eigenaars aan het hof, hierdoor werden sommige delen van het kasteel verlaten en traden de eerste sporen van verval op.

Omstreeks 1770 kwam de laatste erfgenaam Jean Batiste Bravard d'Eyssat Duprat terug in Montgilbert wonen samen met zijn moeder. Zijn moeder zou het dak hebben laten afbreken om hem te verplichtten het verouderde kasteel te verlaten.

In 1793 werd het kasteel aangekocht als nationaal bezit.

Tijdens de 19e eeuw herbruikten de lokale bewoners de stenen van het kasteel en dit versnelde het verval.

Het Kasteel van Montgilbert is opgenomen op de toegevoegde monumentenlijst van 11 oktober 1930.

In 1974 is een stichting tot behoud van het complex opgericht, nadat in 1973 gestart werd met de restauratie. Deze stichting is nog altijd actief en ze rekruteert ieder jaar jonge vrijwilligers die herstelwerkzaamheden uitvoeren.

• (fr) Website van de Association de sauvegarde