Johan Adolf Pengel
Johan (Jopie) Adolf Pengel (Paramaribo, 20 januari 1916 – aldaar, 5 juni 1970) was een Surinaams politicus voor de Nationale Partij Suriname (NPS).
Johan Adolf Pengel
| ||||
 | ||||
Johan Adolf Pengel in 1963 | ||||
| Geboren | 20 januari 1916 Paramaribo | |||
| Overleden | 5 juni 1970 Paramaribo | |||
| Politieke partij | NPS | |||
| Premier van Suriname | ||||
| Aangetreden | 30 juni 1963 | |||
| Einde termijn | 5 maart 1969 | |||
| ||||
Pengel werd geboren te Paramaribo als zoon van een onderwijzer. Hij volgde de Mulo van de Evangelische Broedergemeente en ging in 1938 bij de griffie werken. Tegelijkertijd met Jagernath Lachmon werd hij opgeleid tot praktizijn (advocaat), maar Pengels passie lag meer bij dammen en hij brak zijn opleiding af.
Pengel werd kort voor de eerste algemene verkiezingen in 1949 lid van de NPS (Nationale Partij Suriname). Vervolgens werd hij in de Staten van Suriname gekozen. In 1952 richtte hij de Surinaamse Werknemers Moederbond op, een vakbond die in 1969 werd omgedoopt tot het Algemeen Verbond van Vakbewegingen in Suriname (AVVS de Moederbond). In 1955 was Pengel voorzitter van de Staten. In dat jaar verloor de NPS fors, en trok VHP-voorzitter J.Lachmon een van zijn eigen kandidaten terug om Pengel een tweede kans te geven. Met succes. Na de verkiezingen van 1958 werd Pengel benoemd tot kabinetsformateur. Van 1963 tot 1969 was hij premier, en daarnaast was hij minister van Algemene Zaken, van Binnenlandse Zaken, en van Financiën.
Kabinet 1963
| Ministerie | Minister |
|---|---|
| Algemene Zaken, Binnenlandse Zaken en Financiën | J.A. Pengel (NPS) (tevens premier) |
| Economische Zaken | C.D. Ooft (PSV) |
| Justitie en Politie | S. Rambaran Mishre (VHP) |
| Landbouw, Veeteelt en Visserij | H.S. Radhakishun (VHP) |
| Onderwijs en Volksontwikkeling | A.A.R. Cameron (NPS) |
| Opbouw | J. Rens (NPS) |
| Openbare Werken en Verkeer | J. Thijm (NPS) |
| Sociale Zaken | J.S.P. Kraag (NPS) |
| Volksgezondheid | H. Shriemisier (VHP) |
| <geen portefeuille> | L.C. Zuiverloon |
Eind 1963 was er een kabinetscrisis als gevolg van de Ormet-affaire waarbij de PSV uit de coalitie stapte, waarna Coen Ooft op Economische Zaken werd vervangen door R.S. Soemodihardjo (KTPI). Die trad halverwege 1964 terug, waarna August Riboet hem opvolgde. Al spoedig ontstond er een nieuw probleem toen bleek dat Riboet in 1938 veroordeeld was tot een gevangenisstraf van 9 maanden. Hierop werd André Soeperman de nieuwe minister van Economische Zaken. Deze voormalige telegrafist kon niet goed samenwerken met de directeur van het ministerie, waarop George Rakim hem in 1965 opvolgde.
Na het overlijden van vicepremier en minister van Justitie en Politie Mishre op 15 februari 1964 volgde J.H. Adhin hem op als minister.
Kabinet 1967
Op 17 mei werd door gouverneur H.L. de Vries het volgende kabinet beëdigd:
| Ministerie | Minister |
|---|---|
| Algemene Zaken, Binnenlandse Zaken en Financiën | J.A. Pengel (NPS) (tevens premier) |
| Arbeid en Sociale Zaken | J.P.S. Kraag (NPS) |
| Handel en Industrie | S.G. Rakim (NPS) |
| Justitie en Politie | F.R. Manichand (Actiegroep) |
| Landbouw, Veeteelt en Visserij | R.L. Jankie (Actiegroep) |
| Mijnbouw, Bosbouw en Domeinen |
Ch.F. Calor (NPS) |
| Onderwijs | E.P. Meyer (NPS) |
| Openbare Werken, Waterstaat en Verkeer | J. Thijm (NPS) |
| Volksgezondheid | B.F.J. Oostburg (SDP) |
In 1967 ontving hij de Venezolaanse onderscheiding Orden del Libertador de Gran Cordon.
Pengel overleed op 54-jarige leeftijd in 's Lands Hospitaal te Paramaribo aan een bloedvergiftiging.
De internationale luchthaven van Suriname bij Zanderij is naar hem Johan Adolf Pengel International Airport vernoemd. Op 5 juni 1974 werd op het Onafhankelijkheidsplein te Paramaribo een standbeeld van Pengel onthuld door mevrouw L.E.J. Pengel-Augustuszoon. Het is in opdracht van de Surinaamse regering vervaardigd door de beeldhouwer Stuart Robles de Medina. Ook kent de NPS het Johan Adolf Pengel Instituut (JAPIN), een onderdeel van de Adviesraad.
Trivia
Jopie Pengel had een zeer herkenbaar accent. Ischa Meijer, die zijn jeugd in Suriname doorbracht, kon hem goed imiteren; een Frans gezegde "l'Histoire se répète" klonk uit Pengels mond als "l'Histoire su ruputu."
Literatuur
Hans Breeveld, Jopie Pengel 1916-1970; leven en werk van een Surinaamse politicus; biografie. Schoorl: Conserve, 2000. (Dit is de handelseditie van een proefschrift in de maatschappijwetenschappen, vakgebied Public Administration aan de Anton de Kom Universiteit van Suriname.)
| Voorganger: H.M.C. Bergen |
Voorzitter van de Staten van Suriname 1955 |
Opvolger: H.C. van Ommeren |
| Voorganger: S.D. Emanuels |
Premier van Suriname 1963-1969 |
Opvolger: A.J. May |
| Voorganger: S.D. Emanuels |
Minister van Binnenlandse Zaken 1963-1969 |
Opvolger: A.J. May |
| Voorganger: J. Sedney |
Minister van Financiën 1963-1969 |
Opvolger: E. Wijngaarde |
 |
Zie de categorie Johan Adolf Pengel van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp. |