Jodium-131

Jodium-131 vervalt door β⁻-verval naar de stabiele isotoop xenon-131:

${\displaystyle \mathrm {^{131}_{\ 53}I\ \longrightarrow \ _{\ 54}^{131}Xe\ +\ e^{-}\ +\ {\bar {\nu }}_{e}} }$

De halveringstijd bedraagt ongeveer acht dagen.

Jodium-131 wordt geproduceerd in een kernreactor, waarbij telluur wordt bestraald met neutronen. Daarbij ontstaat vrijwel uitsluitend jodium-131 (andere jodiumisotopen zijn kortlevender en vervallen sneller tot andere vervalproducten). De zwaarste natuurlijk voorkomende langlevende radio-isotoop van telluur, namelijk telluur-130, absorbeert een neutron, waardoor telluur-131 wordt gevormd. Deze isotoop bezit een halveringstijd van 25 minuten en vervalt dus snel tot jodium-131.

${\displaystyle \mathrm {{}_{52}^{130}Te} +\ n\ \longrightarrow \ \mathrm {{}_{52}^{131}Te} .}$

${\displaystyle \mathrm {{}_{52}^{131}Te} \longrightarrow \ \mathrm {{}_{53}^{131}I} +\ e^{-}\ +\ {\bar {\nu }}_{e}.}$

Jodium-131 wordt gebruikt in de nucleaire geneeskunde bij behandeling van onder meer hyperthyreoïdie en schildklierkanker. Het wordt typisch toegediend onder de vorm van natrium- of kaliumjodide.

Daarnaast wordt de radio-isotoop ook aangewend als radioactieve tracer om bepaalde moleculen te merken. De uitgezonden gammastraling kan worden gedetecteerd met behulp van een gammacamera. De gemerkte moleculen kunnen ook ingezet worden bij bepaalde radiotherapieën, zoals de behandeling van feochromocytoom en neuroblastomen. Jodium-131 werkt daarbij op korte afstand, omdat bètastraling typisch een korte dracht heeft. De uitgezonden bètastraling vernietigt ongeveer 90% van het kwaadaardige weefsel. De rest geschiedt via gammastraling.