Delier

Een delier (Latijn: delirium) is een psycho-organische stoornis.

Neem het voorbehoud bij medische informatie in acht.
Raadpleeg bij gezondheidsklachten een arts.
Delier
Coderingen
ICD-10F05
ICD-9293.0
DiseasesDB29284
MedlinePlus000740
eMedicinemed/3006
MeSHD003693
Portaal    Geneeskunde

De oorzaak is lichamelijk (het disfunctioneren van de hersenen), maar de verschijnselen zijn psychisch. Deze uiten zich door verwarring, cognitieve problemen of aandachtsstoornissen. De symptomen ontwikkelen zich in een korte periode en fluctueren in sterkte. Naast aandachts- en concentratieproblemen kunnen ook geheugenverlies, waanideeën en hallucinaties optreden.

Een delier komt vaker voor bij ouderen. Ook mensen met dementie zijn gevoeliger voor het ontwikkelen van een delier. Een delier kan veroorzaakt worden door een lichamelijke aandoening zoals een infectie, bijwerkingen van bepaalde medicijnen of ontwenningsverschijnselen (van alcohol of drugs). Een voorbeeld van het laatste is het delirium tremens, maar ook bij overmatig alcoholgebruik kan een delier ontstaan (alcoholdelier). Verder kan een delier zich voordoen na een operatie (post-operatief delier) of tijdens de terminale fase van ziekten als kanker en aids en het delier dat zich voor kan doen bij zeer hoge koorts, als ijlen (koortsdelier).

Het Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders (DSM-IV) geeft de volgende diagnostische criteria voor een delirium:

  • een verminderd vermogen om de aandacht op externe prikkels gericht te houden en de aandacht te verleggen naar nieuwe externe prikkels, dus een van de twee volgende criteria:
  1. vragen moeten worden herhaald, omdat de aandacht verdwijnt
  2. herhaald antwoorden op eerdere vragen
  • gedesorganiseerd denken
  • verwarring die zich ontwikkelt gedurende een korte periode
  • fluctuerend niveau van verwarring
  • minimaal twee van de volgende criteria:
  1. verminderd bewustzijnsniveau
  2. perceptuele verstoringen
  3. verstoring van het slaap-waakritme
  4. toegenomen of afgenomen psychomotorische activiteit
  5. desoriëntatie met betrekking tot tijd, plaats of persoon
  6. geheugenproblemen
  • een van de volgende criteria:
  1. bewijs dat een organische factor de oorzaak van de verwarring is of deze in stand houdt
  2. de verwarring kan niet worden verklaard door een niet-organische psychische aandoening

Delirium in stripverhaal

De Franse striptekenaar Jacques Tardi tekende Het ware verhaal van de onbekende soldaat, een nachtmerrie-achtig stripverhaal over de laatste minuten van een stervende soldaat in de loopgraven. Pas op de laatste pagina wordt duidelijk dat het verhaal een delirium is. Dit verhaal maakte hij, op het einde na, door te improviseren om hiermee het van de hak op de tak-karakter van een droom na te bootsen.

Nederlandse Vereniging voor Klinische Geriatrie, Richtlijn Delier Volwassenen

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.