IJsel Stoomtramweg-Maatschappij

De IJSM heeft de volgende stoomtramlijnen aangelegd en geëxploiteerd:

• 7 december 1882: Voorschoten – Veur – Leidschendam
• 1 juni 1883: Leiden – Voorschoten
• 10 augustus 1883: Voorschoten – Wassenaar
• 12 december 1883: Utrecht – Vreeswijk
• 26 december 1883: Gouda – Oudewater
• 16 januari 1884: stadstraject Gouda
• 14 juni 1884: Veur – Wijkerbrug
• 16 juli 1884: Wijkerbrug – Voorburg
• 7 augustus 1884: Rotterdam – Overschie
• 19 juni 1885: Voorburg – Den Haag (Schenkweg)

Vanaf 19 juni 1885 werd het tracé tussen Leiden en Den Haag als één lijn gereden.

De lijn Utrecht – Vreeswijk werd wegens de slechte uitkomsten in 1886 verpacht aan de rederij "De Vereniging", die in 1888 ook het eigendom van de lijn verwierf.

De lijn Rotterdam – Overschie kwam na een ernstig ongeval met een stoomtram in 1890 in handen van de RET. De stoomtractie werd daarbij aanvankelijk vervangen door een omnibus die later werd vervangen door een paardentram. Deze werd later weer omgezet in een motortram en uiteindelijk werd de tramlijn omgezet in een buslijn.

De exploitatie van de lijnen Gouda – Oudewater, Voorschoten – Wassenaar en Den Haag – Leiden werd op 6 september 1890 overgenomen door de Maatschappij tot Exploitatie van Tramwegen, die op 26 september 1893 ook het juridische eigendom van de IJSM verwierf.

• Overzicht van de tramlijnen der N.Z.H.T.(V.)M en haar voorgangers