Hoge vertegenwoordiger van de Unie voor buitenlandse zaken en veiligheidsbeleid

De functie ontstond bij het Verdrag van Amsterdam als hoge vertegenwoordiger voor het gemeenschappelijke Buitenlandse- en Veiligheidsbeleid en werd in 1999 ingevuld door de secretaris-generaal van de Raad van Ministers van de Europese Unie, op dat moment de Duitser Jürgen Trumpf. Na een paar maanden maakte hij plaats voor Javier Solana die de functie tien jaar uitvoerde.

De functie werd uitgebreid door het Verdrag van Lissabon, dat in werking trad op 1 december 2009 en combineert twee functies van voor het Verdrag van Lissabon:

• De hoge vertegenwoordiger van het gemeenschappelijk buitenlands en veiligheidsbeleid. Deze functie werd geïntroduceerd in het Verdrag van Amsterdam. De hoge vertegenwoordiger 'oude stijl' was geen lid van de Europese Commissie maar werkte voor de Raad van de Europese Unie. Hij vervulde zijn functie steeds in samenwerking met de nationale minister van buitenlandse zaken die op een gegeven moment (door het rotatiesysteem) voorzitter was van de Raad van de Europese Unie. De laatste persoon die deze functie vervulde was Javier Solana.
• De Europees commissaris voor Externe Relaties (buitenlandse betrekkingen en nabuurschapsbeleid), die verantwoordelijk is voor de representatie van de Europese Commissie in het buitenland. In dezelfde periode als Solana werd deze functie vervuld door Christopher Patten (1999–2004) en Benita Ferrero-Waldner (2004–2009).