Hasseltse jenever
Hasseltse jenever of Hasselt is een jenever gemaakt op het grondgebied van het administratief kanton Hasselt (Hasselt, Diepenbeek, Zonhoven).
.jpg)
Volgens een aloude traditie wordt bij de productie essentieel gebruikgemaakt van:
- Een distillaat van alcohol met planten, kruiden en jeneverbessen;
- Een granen-eau de vie.
Deze ingrediënten moeten in het administratief kanton Hasselt gedistilleerd worden. De granen eau de vie wordt gedistilleerd uit een beslag van rogge en gerst. Dit beslag wordt versuikerd met mout en vergist, waarbij tijdens een twee- of drievoudig distillatieproces gedistilleerd wordt tot maximum 80 % Vol alcohol. Daarna volgt voor deze granen-eau de vie een rijpingsproces van ten minste zes maanden alvorens te mogen gebruikt worden in de productie van Hasseltse jenever.
Geschiedenis van de Hasseltse jenever
Hasselt ontsnapte aan het in 1601 door de aartshertogen Albrecht en Isabella uitgevaardigd verbod op verkoop en productie van jenever omdat het tot 1795 bij het Prinsbisdom Luik behoorde. Hollandse troepen die van 1675 tot 1681 in de stad legerden zorgden ervoor dat Hasseltse jenever, meer dan andere Belgische jenevers, aroma's van kruiden en bessen meekreeg. Eind 17e eeuw kwam de productie van jenever goed op dreef.
Op het einde van de 19e eeuw leidde goedkope jenever, bereid uit suikerbietmelasse, tot een consumptie van 9,5 l jenever (50% vol) per inwoner per jaar in België. Als gevolg hiervan verhoogde de overheid de accijns.
Concurrentie van goedkope industriële alcohol, de inbeslagname van koperen distilleerketels door de Duitsers tijdens de Eerste Wereldoorlog en de wet Vandervelde die het alcoholmisbruik tegenging waren de oorzaak van het ineenstorten van het jeneververbruik.
In Hasselt is het Nationaal Jenevermuseum ondergebracht in een gebouw dat oorspronkelijk aan de Franciscanessen (Witte Nonnen) toebehoorde. Naast het jenevermuseum telde Hasselt tot voor kort nog slechts één jeneverstokerij: Stokerij Wissels uit 1920. Koen De Jans kocht het failliete bedrijf in 2005, uit respect voor de traditie bleef de naam ongewijzigd. In 2012 zag stokerij 't Stookkot in Stevoort het licht en in 2017 start stokerij Vanderlinden.
In 2017 ging de laatste actieve Hasseltse graanstokerij, Wissels, failliet. Michel Fryns, 4de generatie van de Hasseltse Jeneverfamilie FRYNS, nam niet alleen Wissels over om dit erfgoed niet verloren te laten gaan maar verwierf ook terug de merknaam Fryns, eind vorige eeuw overgenomen door Bruggeman in Gent.