HEMA

HEMA (voorheen als acroniem van Hollandsche Eenheidsprijzen Maatschappij Amsterdam) is een van oorsprong Nederlandse keten van warenhuizen. HEMA heeft bijna 800 vestigingen[2] in 9 landen, op twee continenten. De meeste winkels bevinden zich in Nederland (541, okt. 2018), maar HEMA heeft ook winkels in België (97, okt. 2018), Luxemburg (4, okt. 2018), Duitsland (17, okt. 2018), Frankrijk (76, okt. 2018), Spanje (9, okt. 2018), Engeland (10, okt. 2018) en de Verenigde Arabische Emiraten (1, okt. 2018) (sinds 2018). Het was tot juli 2007 onderdeel van Maxeda (waar ook Vroom & Dreesmann, Praxis en De Bijenkorf onder vielen) - dat eigendom was van private equity partij KKR[3] - maar werd verkocht aan de Britse investeringsmaatschappij Lion Capital. Het warenhuis kenmerkt zich door het aanbod van producten voor dagelijks gebruik en een assortiment dat vrijwel geheel speciaal voor HEMA geproduceerd is. HEMA had in 2016 ongeveer 11.000 medewerkers (5.496 fte).[4] Eind 2015 werd het 700e filiaal geopend. Ongeveer 250 van de winkels worden geëxploiteerd door een franchisenemer. Op 18 oktober 2018 heeft Ramphastos Investments N.V. (Marcel Boekhoorn) HEMA gekocht.

HEMA
HEMA buitenaanzicht
Onderdeel vanRamphastos Investments
Oprichting4 november 1926, Amsterdam, Nederland
HoofdkantoorAmsterdam, Nederland
ProductenWoninginrichting
Mode
Etenswaren
Fotoservice
en andere
Omzet € 1,27 miljard (2018)[1]
Winst € 232,9 miljoen (2018)[1]
WebsiteHEMA Nederland
HEMA België
HEMA.com (int.)
Portaal    Economie
Interieur in Zwolle.
Hoofdkantoor in Amsterdam-Noord
Distributiecentrum Lage Weide
HEMA in Leiden

In 2019 kondigde HEMA aan dat de buitenlandse vestigingen HEMA Amsterdam gaan heten.[5]

Geschiedenis

De Hollandsche Eenheidsprijzen Maatschappij Amsterdam werd opgericht door Leo Meyer en Arthur Isaac, directeuren-generaal van N.V. Magazijn De Bijenkorf.

Op 4 november 1926 opende de eerste vestiging van de H.E.M.A aan de Kalverstraat 170 in Amsterdam, een paar dagen later gevolgd door een tweede filiaal in de Oude Hoogstraat.

De H.E.M.A was een stuntwinkel naar voorbeeld van de Woolworths-winkels in Amerika, de zogenaamde 5 en 10ct-stores. Alle spullen waren te koop tegen eenheidsprijzen van 25 en 50 cent.[6] In 1928 werd het prijzenaanbod uitgebreid met bedragen als 10 cent, 75 cent en één gulden. Het verschil tussen de H.E.M.A en andere warenhuizen was verder dat van ieder artikel er slechts één soort was. Door de lage eenheidsprijzen werd de winkel lange tijd gezien als 'armeluiswinkel'. Rijkere Nederlanders wilden niet in een H.E.M.A worden gezien. De afkorting H.E.M.A. werd door hen verbasterd tot 'Hier Eet Men Afval'.

Na 1945 werd de H.E.M.A geschreven als HEMA en het bedrijf liet het systeem met eenheidsprijzen los. In de jaren vijftig werd het een van de eerste franchiseorganisaties van Nederland. In 1969 werd de psychologische barrière van prijzen boven de 100 gulden overschreden.

Met circa 250 'aangesloten bedrijven' is HEMA nog altijd een van de grootste franchisegevers in Nederland. Begin jaren negentig opende HEMA de eerste winkels in België; de doorbraak daar kwam in 1997, toen er in één keer twintig nieuwe vestigingen, vooral in omgevormde vroegere Sarma-warenhuizen, werden geopend. Inmiddels is HEMA ook gevestigd in Duitsland en in Luxemburg. In Frankrijk werkt HEMA sinds 2006 op kleine schaal samen met Auchan onder de naam Little Extra.[7] Daarnaast opende HEMA in 2009 zijn eerste echte filiaal in Frankrijk in de Parijse voorstad Créteil. Vanaf begin jaren negentig probeert het warenhuis zich te onderscheiden in stijl door middel van eigenzinnig gebruik van kleuren, materialen, vormen en dessins.

Sinds 1985 organiseert HEMA een jaarlijkse ontwerpwedstrijd voor studenten. Het bekendste ontwerp van deze wedstrijden is de fluitketel Le Lapin, de winnaar van 1990 van Nikolaï Carels. Le Lapin wordt sinds 1991 in de HEMA-winkels verkocht.

In 2007 verkocht Maxeda HEMA voor ruim € 1,1 miljard aan de Britse investeringsmaatschappij Lion Capital.[8] Lion Capital is onder andere eigenaar van frisdrankmaker Orangina, lingerieketen La Senza en ontbijtgranenfabrikant Weetabix. In september 2010 werd bekendgemaakt dat de nieuwe eigenaar mogelijkheden onderzocht om HEMA weer te verkopen; dit heeft echter geen doorgang gevonden. In oktober 2018 werd bekend dat ondernemer Marcel Boekhoorn[9] HEMA heeft gekocht van Lion Capital. Het warenhuis kwam daarmee terug in Nederlandse handen. HEMA introduceerde een internationaal winkelconcept in 2008. Dit winkelconcept is opgebouwd rond het dagelijks leven: wonen, slapen, eten, koken, studeren, baby's, baden en douchen, hem en haar. Op elke afdeling geven themaborden aan welke producten de klanten er kunnen verwachten. In 2017 werd deze wijze van presentatie ook doorgevoerd in de Nederlandse en Belgische winkels.

Op 1 oktober 2018 nam HEMA negen franchiselocaties op de NS-stations[10] over.[11][12]

Filialen

HEMA-winkel op luchthaven London Stansted

In april 2018 opende HEMA de 750e vestiging. Het aantal filialen per land in september 2019:

In 2018 worden in Dubai (Verenigde Arabische Emiraten) nog drie filialen gerealiseerd.[14] In 2018 opent in Graz (Seiersberg) de derde vestiging van Hema in Oostenrijk, begin 2019 opent een vierde filiaal in Linz.[15]

Rookworst

De verkoop van halve warme rookworsten begon in 1936 in filiaal Nieuwendijk te Amsterdam. De worsten werden tot die tijd alleen koud verkocht. De filiaalhouder had per ongeluk 10.000 worsten besteld in plaats van 1000 en besloot ze op te warmen en als snack te verkopen aan het winkelend publiek.[16] Andere filialen namen dit initiatief over.

Tijdens een staking bij Unilever in oktober 2007 bleek dat de HEMA-rookworst wordt gemaakt door Unilever te Oss, in dezelfde fabriek waar de Unox-rookworst vandaan komt.

Horeca

Vroeger was bij de grotere filialen een zelfbedieningsrestaurant dat "Wip-In" genoemd werd.[17] Men kon daar een uitgebreide warme maaltijd nuttigen. Dat concept is later afgeschaft, de eetgelegenheden zijn van opzet veranderd en hebben een minder uitgebreid aanbod. In de kleinere filialen was er een lunchroom, waar men kon zitten om iets te drinken of een lichte maaltijd te nuttigen. Deze lunchrooms bestaan nog steeds, maar hebben meer het karakter van een koffiecorner. In 2017 introduceerde de onderneming onder de noemer 'Lekker HEMA' bij wijze van test een speciaal aanbod van voedingsmiddelen in vijf winkels in Nederland en België.

Elektrische apparaten

Van 1969 tot 1991 verkocht de HEMA huishoudelijke elektrische apparaten van het huismerk Reaktor. Vrijwel al deze apparaten werden geproduceerd door de Oost-Duitse fabrikant 'AKA Elektric'.

Notarisservice

HEMA biedt ook een notarisservice waarbij de consument kan kiezen uit diverse notariskantoren met landelijke dekking. Contracten en testamenten worden dan online opgesteld.[18] De Koninklijke Notariële Beroepsorganisatie (KNB) achtte deze service controversieel en legde het voor aan de tuchtrechter.[19][20] Het hof oordeelde dat de HEMA-notarisservice niet in strijd is met de wet- en regelgeving.[21]

Documentaire

In 2012 is door regisseur Yan Ting Yuen een documentaire gemaakt over de HEMA, genaamd Het geheim van de HEMA. De documentaire werd op 7 januari 2013 uitgezonden op Nederland 2. Naar aanleiding van de opening van de eerste HEMA-winkel in Londen werd de documentaire op 16 juni 2014 nogmaals uitgezonden.

Zwarte Piet

Op 26 augustus 2014 besloot het bedrijf geen afbeeldingen van Zwarte Piet meer te gebruiken in het sinterklaasassortiment. Dit leidde tot verontwaardigde reacties, waarop het bedrijf liet weten de maatschappelijke discussie te volgen en eventuele regelgeving te zullen respecteren.[22]

El HEMA

El-HEMA

Van 24 augustus 2007 tot 6 januari 2008 bestond er ook een Arabische HEMA-variant/parodie, namelijk El HEMA. Het betrof hier een kunstproject van de culturele instelling Mediamatic. Typisch Hollandse producten als de rookworst en de chocoladeletters werden in een aangepaste versie tentoongesteld. De 'echte' HEMA was hier aanvankelijk niet zo blij mee. Het initiatief was gesitueerd onder het tijdelijk Stedelijk Museum te Amsterdam.[23]

Mogelijk werd de directie hierdoor op een idee gebracht, want in de jaren 2009-2011 werd tegen het einde van de ramadan een Suikerfeestcollectie aangeboden. Behalve lekkernijen als dadels en Turks fruit waren ook feestelijke tafelkleden, servetten, een thermoskan en serviesgoed met Arabische motieven verkrijgbaar. De belangstelling viel tegen en in 2012 was er geen Suikerfeestaanbod meer in de winkels.[24]

Boeken

  • (nl) Sikkel, M.; Witter, M., Ik mis alleen de HEMA. Bert Bakker, Nederland (2006). ISBN 9789035130319.
  • (nl) Breedijk, Cisca, Wie Laat Ons Omfietsen Naar De HEMA. Carrera, Nederland (2011). ISBN 9789048809899.
  • (nl) Stefan Vermeulen, Hema: de onwaarschijnlijke ontsnapping van een nationaal icoon. Prometheus, Amsterdam (2018). ISBN 978-90-446-3688-8.
Zie de categorie HEMA van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.