HC & FC Victoria

De HC & FC Victoria uit Hilversum is de oudste voetbalvereniging van Het Gooi en behoort tot de 25 oudste voetbalverenigingen van Nederland. De club is opgericht op zondag 8 oktober 1893 door drie leerlingen van de Openbare Lagere School aan de Kerkbrink in Hilversum: Nico Schröder, Antoine Dekker en Herman ('Hempie') Groskamp, zeven en acht jaar oud. Na een vergadering met een aantal klasgenootjes was de geboorte van de Hilversumsche Football Club 'Victoria' een feit. De drie initiatiefnemers vormden het bestuur. De contributie stelden ze vast op 2 cent per week, en ze bepaalden dat op het verlanglijstje van elk lid een echte leren bal (die toen vijf à zes gulden kostte) moest staan.

De eerste wedstrijden werden gespeeld op een veld in de grote tuin van Villa Vogelenzang, eigendom van bankier, filantroop en sportliefhebber B.W. Blijdenstein. Ook werd er gevoetbald op een veldje achter het huis van de familie Schröder bij molen De Ruiter, waar later de garages van de NOS neergezet zou worden. Van 1899 tot 1907 had het snel groeiende Victoria de beschikking over een veld aan de Groenelaan in het Corversbos, ter beschikking gesteld door de industrieel Geert van Mesdag. Bezoekende teams konden het terrein bereiken met de paardentram, die van het station naar 's-Graveland reed. Hier haalde de club, die inmiddels tweedeklasser was, haar grootste overwinningen. Met onder andere international Toine van Renterghem in de gelederen werden tegenstanders van naam als AFC, Ajax en Vitesse verslagen. Van 1907 tot 1930 werd er gespeeld aan de Wernerlaan (ter beschikking gesteld door Victoria lid notaris K.J. Perk (familie van Albertus Perk), waar onder andere overwinningen op Engelse clubs werden geboekt. In 1905 haalde Victoria de halve finale van de KNVB-Beker.

Net als de andere negentiende-eeuwse voetbalclubs rekruteerde Victoria haar leden in deze jaren uit de gegoede, liberale burgerij. Voetbal was in de eerste drie decennia van zijn bestaan nog een elitesport. Sporten was alleen weggelegd voor de weinigen die zich de luxe van vrije tijd konden permitteren, en over voldoende geld beschikten om speciale kleding, het reizen bij uitwedstrijden en de terreinhuur te betalen. Bij Victoria waren de leden afkomstig uit de villawijken van Trompenberg, de Boomberg en de ’s-Gravelandseweg. Ook de Nederlandse dichter Adriaan Roland Holst heeft bij Victoria gevoetbald.

Al voor de Eerste Wereldoorlog kwamen volksclubs op waardoor voetbal ook voor het gewone volk bereikbaar werd. Met name na 1918 kozen de beter gesitueerden steeds meer voor sporten als cricket (wat ook nog een tijd bij Victoria is beoefend), hockey of tennis. Zoals veel van de oudste voetbalverenigingen in Nederland kreeg Victoria het in de jaren twintig moeilijk.

Het ledental en daarmee de prestaties namen af en in 1930, met amper nog elf voetballende leden dreigde zelfs opheffing. Dit werd voorkomen door Harry David, die in zijn eentje Victoria nieuw leven wist in te blazen. De club begon weer te groeien en in 1939 werd the Good Old kampioen en promoveerde naar de Derde klasse. Na de Tweede Wereldoorlog, in de jaren vijftig, groeide Victoria sterk door een jeugdafdeling in het leven te roepen.

Van de jeugdafdeling profiteerde ook de seniorentak. In 1966 beschikte Victoria over 22 jeugd- en 10 senioren elftallen en was daarmee de grootste van Het Gooi en een van de grootste in de Afdeling Utrecht. Toenmalig voorzitter Jan Prins trok bekende trainers als Rinus Schaap en Evert Sterk aan en onder hun leiding bereikte Victoria de Derde klasse.

Na ruim dertig jaar verlaat Victoria in 1967 het complex aan het Slangeweggetje, vlak bij Sanatorium Zonnestraal, onder druk van de gemeente Hilversum. Van Hilversum-Zuid verhuisde de club naar sportpark Crailo in Hilversum-Noord. Er volgden twee degradaties, in 1975 en 1976 gevolgd door twee kampioenschappen. In 1977 betrekt Victoria het huidige complex op het sportpark ’t Jagerspaadje in Loosdrecht.

Nadat er in 1988 twee all-weather tennisbanen op het sportpark worden geopend wordt er bij de club een tennisafdeling opgericht. In 1993 werd het 100-jarig bestaan van de club gevierd waarbij de Kerkbrink een week lang werd omgetoverd tot Victoriaplein. Tot juni 2013 speelt de club in de Vierde klasse zondag en heeft het een bloeiende jeugdafdeling op zaterdag met 75 teams.

In 2013 bestaat de vereniging 120 jaar en bruist het als nooit tevoren. Zo werd het 100ste meisjes lid ingeschreven en werd op 5 mei 2013 Victoria 1 kampioen in de Vierde klasse zondag. In zijn eerste seizoen als Hoofdtrainer heeft Stijn van 't Hooft met zijn groep bestaande uit voornamelijk Victorianen uit de eigen jeugd een mooie prestatie neergezet met 18 overwinningen, 3 gelijkspelen en 5 verloren wedstrijden. In het seizoen 2015/2016 heeft Victoria besloten om het eerste elftal op de zaterdag in te schrijven in plaats van op de zondag. In het 1e seizoen op zaterdag werd via de nacompetitie promotie afgedwongen. In het seizoen 2016/2017 heeft Victoria 1 het goede spel doorgezet door kampioen te worden in de derde klasse. Met een indrukwekkende reeks van 15 overwinningen, 5 gelijkspelen en slechts 2 verloren wedstrijden had Victoria uiteindelijk 5 punten meer dan de nummer twee van de competitie, VV Altius. Tegelijk met Victoria 1, werd ook Victoria 2 kampioen (van de reserve vierde klasse) en schreef Victoria O19-1 geschiedenis door voor het eerst in het bestaan van Victoria kampioen te worden van de 4e divisie en te promoveren naar de 3e divisie. Sinds 2016 speelt de Hilversumsche Cricket Club haar wedstrijden weer bij Victoria.

Eind 2012 heeft Victoria haar historisch archief officieel overgedragen aan het streekarchief Gooi en Vechtstreek. De overdracht werd officieel bekrachtigd door het zetten van de handtekening door de voorzitter.