Bodemgebruik
De mens maakt op verschillende manieren gebruik van de bodem. Bakstenen, drinkwater, brood en vlees, zelfs je mobiele telefoon komt voor een groot deel uit de bodem. De bodem en het bodemleven zijn deel van het ecosysteem van de aarde. Om in de toekomst de bodem ook te kunnen gebruiken is bodembeheer nodig. Bodembeheer heeft veel te maken met waterbeheer, omdat regenwater over of door de bodem stroomt en er in Nederland ook veel waterbodems zijn.
Als bodemkundigen het hebben over bodemgebruik, dan gaat het vaak over bodemfuncties en bodemdiensten.
Bodemfuncties
We gebruiken de draagfunctie van de bodem als we er gebouwen en wegen op bouwen; kabels en leidingen in leggen en de ondergrondse ruimte gebruiken voor parkeergarages en tunnels.
Boeren gebruiken de productiefunctie van de bodem voor de productie van landbouwproducten. Delfstoffen zoals zand, grind en klei en natuurlijk olie en gas zijn belangrijk voor de welvaart van het land. Ons drinkwater komt voor een groot deel uit de bodem en veel producten worden gemaakt met behulp van grondwater. Onder de bodem is een plek om energie in op te slaan (koude-warmteopslag of aardwarmte uit te winnen.
De regulatiefunctie van de bodem is van groot belang voor het ecologisch evenwicht van ecosystemen. Water kan in de bodem worden vastgehouden waardoor de overlast van regen wordt beperkt en we in droge periodes genoeg drinkwater kunnen produceren. De bodem houdt grote hoeveelheden koolstof vast, bijvoorbeeld in toendra's en veengebieden. De bodem is veerkrachtig en kan negatieve invloeden bufferen. De productiefunctie en de regulatiefunctie hangen nauw met elkaar samen.
Geologen, biologen en archeologen gebruiken de informatiefunctie van de bodem om te leren over ontwikkelingen die duizenden tot miljoenen jaren geleden hebben plaatsgevonden. Zonder het bodemarchief hadden we het bestaan van dinosauriërs bijvoorbeeld nooit ontdekt. Uit de opbouw van de bodem leren we veel over het klimaat van warmere periodes uit het verleden, dit helpt bij het voorspellen van de effecten van klimaatverandering.
Bodemdiensten
Een andere manier om bodemgebruik en de functies van de bodem te beschrijven is het concept van de ecosysteemdiensten van de bodem. Het idee hierbij is dat de bodem of het ecosysteem diensten levert die je kunt benutten[1]. De ecosysteemdiensten van de bodem, in het kort bodemdiensten, hebben te maken met het vermogen van de om nutriënten te leveren en biomassa te produceren (bodemvruchtbaarheid), het vermogen om regenwater te filteren (drinkwaterproductie), pieken in de neerslag te bufferen en om ziekten en plagen onder controle te houden (biologische landbouw, duurzame landbouw).
| Bronnen, noten en/of referenties |