Gamma-uil
De gamma-uil (Autographa gamma) is een kleine bruine uilvlinder. De vlinder is goed te herkennen doordat hij in het midden van de voorvleugel een duidelijk geelwit gammateken toont. De opening van het teken is belangrijk: deze is bij de gamma-uil wijd en trechtervormig. Dit in onderscheid met sterk lijkende, maar iets bontere donkere jota-uil, die een smalle V-vormige tekening heeft. De gamma-uil heeft ook de bijnaam pistooltje, omdat de gammavormige tekening ook gelijkenis met een pistool heeft.
| Gamma-uil | ||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
.jpg) | ||||||||||||||
| Gamma-uil (Autographa gamma) | ||||||||||||||
| Taxonomische indeling | ||||||||||||||
| ||||||||||||||
| Soort | ||||||||||||||
| Autographa gamma (Linnaeus, 1758) | ||||||||||||||
 | ||||||||||||||
 | ||||||||||||||
| Gamma-uil op sterjasmijn | ||||||||||||||
Afbeeldingen Gamma-uil op  | ||||||||||||||
Gamma-uil op  | ||||||||||||||
| ||||||||||||||
Voorkomen
De vlinder komt overal voor waar nectarrijke bloemen te vinden zijn. In Nederland en België is de gamma-uil een trekvlinder. De soort is waar te nemen van april tot en met oktober. De vlinders trekken in het voorjaar vanuit het Middellandse Zeegebied naar het noorden en koloniseren Midden- en Noord-Europa. In Nederland kunnen in augustus en september in sommige jaren grote populaties ontstaan. Een deel van de vlinders trekt in september en oktober weer naar het zuiden. De gamma-uil is niet in staat in de Lage Landen te overwinteren, hoewel een enkel geval van overwintering bekend is in verwarmde plantenkassen.
Rups
De rups heeft twee paar buikschuivers, is tot 40 mm lang en wordt naar voren toe iets smaller. Bij de kop zit aan beide zijden en zwarte streep. De rups is lichtgroen met smalle lichte rugstrepen en aan beide zijden langs de stigmata (openingen van het luchtkanaal) een iets bredere witte streep. De verpopping vindt plaats in een witachtig, los spinsel.
.jpg) Rups van gamma-uil op wortel |
.jpg) Rups van gamma-uil op wortel |
Levenswijze
In tegenstelling tot veel soortgenoten vliegen gamma-uilen ook overdag. Ze brengen veel tijd door op bloemen en is soms in grote aantallen te vinden in klavervelden. 's Avonds komen zij ook wel op kunstlicht af. Ze planten zich gedurende de zomermaanden ook in noordelijke streken voort. De rupsen van de gamma-uil zijn polyfaag en leven van een groot aantal soorten kruiden.
Verwante soorten
De gamma-uil behoort tot de onderfamilie der Plusiinae van de familie der Noctuidae of uilvlinders. In Nederland komen nog een aantal andere soorten uilvlinders voor van het genus Autographa, namelijk:
- Autographa pulchrina (Donkere jota-uil)
- Autographa jota (Jota-uil)
- Autographa bractea (Zilvervenster)
De zilvervenster is in Nederland een betrekkelijk zeldzame trekvlinder. De overige twee soorten gelden als standvlinders.
|
Zie de categorie Autographa gamma van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp. |