Gabriele d'Annunzio
Gabriele d'Annunzio (ook gespeld als D'Annunzio; Pescara, 12 maart 1863 – Gardone Riviera, Cargnacco, 1 maart 1938) was een Italiaans schrijver, dichter en politicus. Hij was ook bekend als dandy.
Leven en werk
Zijn literaire stijl ontwikkelde zich en veranderde geregeld, centraal blijft min of meer de ontwikkeling tot een soort hedonisme zoals dat begin 20e eeuw opleefde. Zijn vroegere werk is lyrisch, ietwat ontremd over het uiten van emoties, waarin naturalisme te herkennen is. Zoals vaker in hedonistische literatuur en poëzie, komt in zijn latere werk, onder invloed van Friedrich Nietzsche, Arthur Schopenhauer en Richard Wagner, het übermensch-motief centraal te staan.
Als politicus maakte hij in 1897 carrière en werd afgevaardigde in het Italiaanse parlement voor de conservatieven en zou uiteindelijk in het fascistische kamp eindigen gedreven door zijn felle nationalisme. Zijn weelderige levensstijl, waarbij hij verhoudingen had met beroemde vrouwen als Eleonora Duse en Luisa Casati, zadelde hem met grote schulden op. Om aan zijn Italiaanse schuldeisers te ontkomen vertrok hij in 1910 naar Frankrijk.
Tijdens de Eerste Wereldoorlog nam hij dienst in het Italiaanse leger, raakte teleurgesteld over het verloop van die oorlog en bezette met zijn irreguliere troepen op 12 september 1919 gedurende 15 maanden de stad Rijeka (Italiaans: Fiume, Duits: St. Veit am Flaum) en stichtte daar het Italiaans Regentschap Carnaro. Hij werd hiermee boegbeeld van de irredentistische beweging in Italië. Het door D'Annunzio geïnstalleerde regime in Rijeka was een voorloper en had alle trekken van het latere fascistisch bestuur.
.jpg)
De bezettingsactie van deze het fascisme en Benito Mussolini toegenegen zijnde dichter-politicus is tweeledig te interpreteren. Enerzijds kan zijn bezettingsactie beschouwd worden als het uitoefenen van druk op Italië, dat de maximalistische eisen jegens Joegoslavisch grondgebied nog niet volledig gerealiseerd had; (pas gedeeltelijk gerealiseerd in 1920 in het Verdrag van Rapallo; Rijeka wordt pas formeel Italiaans in 1924 met het Verdrag van Rome). Anderzijds is het een aankondiging van het fascistische geweld in de komende decennia (vergelijk D'Annunzio's toespraak in 1919 voor zijn troepen (de Arditi): "elke kogel uit onze geweren moet een Sloveen of een Kroaat doden").
Eind 1920 nam D'Annunzio bezit van een inbeslaggenomen villa aan het Gardameer, waar hij leefde tot aan zijn dood in 1938. In 1921 werd hij lid van de Académie royale de langue et de littérature françaises de Belgique. In 1924 werd hij geadeld en verkreeg de titel Prins van Montenevoso.
Geselecteerde bibliografie
- Canto nuovo (dichtbundel), 1882
- Kind van de lust (Il piacere, roman), 1889
- L'Innocente (roman), 1892; in 1976 verfilmd door Luchino Visconti
- Gioconda (theater), 1899
- Het groote vuur (Il Fuoco, roman), 1900
- Francesca da Rimini (theater), 1901
- La figlia di Jorio (theater), 1904
- Fedra (theater), 1909
Biografie
- Lucy Hughes-Hallett, The Pike: Gabriele d'Annunzio: Poet, Seducer & Preacher of War, uitgeverij Fourth Estate, 2013, ISBN 978-0007213955