Fredrika Bremer

Bremer werd geboren in een vermogende koopmansfamilie. Ze kreeg een strenge, conventionele, op het huwelijk gerichte opvoeding[1] en voelde zich als kind vaak eenzaam, opgesloten en nerveus. Als jong meisje was ze vaak ziek en doorleefde ze diverse depressies, die ze te boven kwam door filantropisch werk. Door haar vriendschap met de Engelsman Frances Lewin raakte ze geïnteresseerd in filosofie, in het bijzonder in het utilitarisme van Jeremy Bentham, James Mill en John Stuart Mill, hetgeen de basis zou vormen voor haar latere liberale opvattingen. In 1831 trad ze in de leer bij de Christelijke mysticus Per Johan Böklin, die haar bekend maakte met klassieke schrijvers Johann Gottfried von Herder en Friedrich von Schiller, maar ook met de toen in Zweden opkomende romantiek.

Bremer begon haar schrijversloopbaan met romantisch-humoristische schetsen uit het leven van alledag, maar maakte vooral naam met een aantal familieromans, in het bijzonder Grannarne (1837, in 1842 vertaald in het Nederlands als De buren) en Hemmet (1839, in 1841 vertaald als Huiselijk geluk en huiselijk leed). Het zijn realistische milieuschilderingen, geschreven met scherp psychologisch inzicht en een duidelijk romantische inslag, in de stijl van Jane Austen. Personages en gebeurtenissen werden vaak ontleend aan haar eigen familieleven.

Bremers latere romans kenmerken zich door een sterk politiek en maatschappelijk engagement, maar worden artistiek doorgaans wat minder hoog aangeslagen. Personages werden steeds vaker gepersonifieerde ideeën. Ze strijdt tegen allerlei onrecht en wordt vooral bekend als voorvechtster van vrouwenrechten. Haar tendensroman Hertha had grote invloed op de vrouwenemancipatie in Zweden. Tussen 1849 en 1881 maakte ze reizen naar Noord-Amerika, Zuid-Europa en het Midden-Oosten, hetgeen diverse reisbeschrijvingen opleverde, vaak in briefvorm.

Bremer overleed in 1865 op 64-jarige leeftijd. Ze bleef ongehuwd. Haar emancipatorische ideeën vormden het uitgangspunt voor het in 1884 opgerichte Fredrika-Bremer-Förbundet, een vereniging die aan de wieg stond van de Zweedse vrouwenbeweging.

Standbeeld van Bremer in de Humlegården, stadspark te Stockholm

• Teckningar utur hvardagslifvet (1828-1831, Schetsen uit het leven van alledag)
• Presidentens döttrar (1834, De dochter van de president)
• Nina (1835)
• Grannarne (1837, De buren)
• Hemmet (1839, Huiselijk geluk en huiselijk leed)
• Strid och frid eller några scener i Norge (1840)
• En dagbok (1843)
• I dalarne (1846)
• Syskonlif (1848)
• Ett par blad ifrån Rhenstranden, eller Marienberg och Kaiserswerth 1846 (1848, Door bloeiende lanen, van Marienberg naar Kaiserwerth 1846)
• Hemmen i den nya världen (1853-1854, Het thuis in de nieuwe wereld, reisdagboek in brieven
• Hertha (1856)
• Fader och Dotter (1858, Vader en dochter)
• Livfet i gamla verlden (1860-1862, Leven in de oud wereld), reisdagboek

• A. Bachrach e.a.: Encyclopedie van de wereldliteratuur, 1980, Bussum

• Bremer op Encyclopedia Britannica (via Wikisource)
• Informatie over Bremer op DBNL
• Bremer in Forsås-Scott, Helena, Swedish Women's Writing: 1850–1995, 1997 (via Google Books)