Fraters van Tilburg

De Congregatie van Onze Lieve Vrouw, Moeder van Barmhartigheid, (Latijn: Congregatio Fratrum Beatae Mariae Virginis Matris Misericordiae, of korter: Congregatio Matris Misericordiae, afkorting C.M.M.), beter bekend als Fraters van Tilburg, is een rooms-katholieke broedercongregatie. De congregatie is vooral bekend om haar rol in het (speciaal) onderwijs.

De begraafplaats van de Fraters van Tilburg (mei 2010)

Geschiedenis

Deze congregatie werd in 1844 opgericht in 's-Hertogenbosch door Monseigneur Joannes Zwijsen (1794-1877), toen bisschop-coadjutor van het bisdom 's-Hertogenbosch. De congregatie houdt zich bezig met onderwijs en opvoeding van doven, blinden, wezen en verlaten kinderen, en verder met verpleging en missiewerk.

Betekenis voor het onderwijs

De Fraters van Tilburg hebben zich bijzonder ingezet voor het katholiek onderwijs in Nederland. Niet alleen stichtten zij vele scholen, maar zij ontwikkelden ook zelf onderwijsmethodes. Generaties schoolkinderen leerden en leren lezen aan de hand van de leesmethode Ik lees al (1909-1910) van Jos. M. Reynders en Nicetas Doumen; en later de methode Veilig leren lezen van frater Caesarius Mommers, de leesvader van Nederland. De beschikking over een eigen drukkerij en later uitgeverij speelde hierbij een grote rol. Het fonds van deze uitgeverij is overgegaan in de verzelfstandigde Uitgeverij Zwijsen. De verzameling voorwerpen over de geschiedenis van het schrift die een van de fraters bijeenbracht vormde de basis van het Tilburgse museum Scryption.

De fraters hebben verder een belangrijke rol gespeeld in het onderwijs, de dovenzorg en de missie in Suriname en de Nederlandse Antillen. In het archief van het fraterhuis aan de Gasthuisring te Tilburg bevindt zich veel materiaal over deze activiteiten, onder andere een doctoraalscriptie aan de universiteit van Utrecht over het onderwijs in Suriname.[1] Daaruit blijkt dat de Fraters naast de oriëntatie op Nederland ook aan heemkunde deden, waarvoor ze eigen methoden ontwikkelden o.a. op het gebied van aardrijkskunde , biologie en geschiedenis. In Suriname hebben de laatste fraters in 1982 het onderwijs verlaten. Oud-president Ronald Venetiaan heeft bij de Fraters op school gezeten, evenals Stuart Robles de Medina, vervaardiger van het beeld van premier Pengel, Anton de Kom, Desi Bouterse en Lou Lichtveld, schrijver en politicus.

De fraters buiten Nederland

In België waren er lange tijd vestigingen in Zonhoven, Hasselt, Lanaken, Houthalen en Maaseik. Nu is er nog slechts één verblijfplaats voor de twintig resterende Fraters van Tilburg, namelijk in Zonhoven. In Nederland vestigden zij zich op vele tientallen plaatsen, speciaal in Noord-Brabant, onder meer in de late negentiende eeuw in Deurne aan de Visser, waar zij een school voor katholiek onderwijs aan jongens stichtten. De fraters zijn momenteel vooral actief in Indonesië, Namibië, Kenia en Brazilië.

Beweging van Barmhartigheid

Vanuit de Fraters van Tilburg is de Beweging van Barmhartigheid ontstaan, die een hedendaagse vorm wil geven aan de spiritualiteit van Vincentius a Paulo en Franciscus van Sales waarop Zwijsen zich oriënteerde.

Zie ook

Literatuur
  • J.P.A. van Vugt, Broeders in de katholieke beweging. De onderwijsactiviteiten van vijf Nederlandse onderwijscongregaties van broeders en fraters, 1840-1970 (dissertatie Nijmegen 1994).
  • Hans Strootman, Onderwijzen in een plurale samenleving, doctoraalscriptie Utrecht 1988 (exemplaar in KITLV Leiden).
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.