Eurybiades (militair)

Eurybiades (Oudgrieks: Εὐριβιάδης) was de Spartaanse commandant in bevel van de Griekse marine tijdens de Perzische Oorlogen in de 5e eeuw v.Chr.

Hij was de zoon van Eurycleides en was in 480 v.Chr. als commandant verkozen omdat de andere Griekse stadstaten niet onder een Athener wilden dienen, ondanks de superieure Atheense marine. Hij werd echter bijgestaan door de Athener Themistocles, die de meeste gevechten leidde.

Zijn eerste daad als commandant was om de vloot naar Euboea te zeilen om de Perzen te ontmoeten. Toen ze arriveerden troffen de Grieken de Perzen daar al aan, en Eurybiades trok zich terug, ook al smeekten de Euboeïers hem om te blijven. In plaats daarvan kochten ze Themistocles om om zijn vloot daar te houden, en Themistocles gebruikte een gedeelte van het smeergeld om Eurybiades af te kopen (althans volgens Herodotus, die vol vooroordelen tegen Themistocles was). De daaropvolgende Slag bij Artemisium bleef onbeslist en de Grieken vertrokken richting het eiland Salamis.

Eurybiades wilde ook niet bij Salamis vechten, maar wederom overtuigde Themistocles hem om te blijven door te dreigen met het terugtrekken van de Atheense vloot (het grootste contingent in de Griekse strijdmacht). De Slag bij Salamis was een overtuigende overwinning voor de Grieken. Na de zeeslag verzette Eurybiades zich tegen een achtervolging op de Perzische vloot, en ook tegen het doorzeilen naar de Hellespont om daar de brug van schepen te vernietigen die de Perzische koning Xerxes I had laten bouwen. Hij wilde dat Xerxes in staat zou zijn om te vluchten in plaats van in Griekenland te blijven, waar hij mogelijk de landoorlog opnieuw zou oppakken.

Terug in Sparta werd Eurybiades geëerd met een lauwerkrans van olijven voor zijn succes bij Salamis; Themistocles werd een soortgelijke eer toegekend.