Enewetak

Enewetak (ook Eniwetok genoemd) is een atol behorend tot de Marshalleilanden, centraal gelegen in de Stille Oceaan. Het bestaat uit ongeveer 40 kleine eilandjes van in totaal 6 vierkante kilometer, die een lagune omvatten van 80 vierkante kilometer. Het atol ligt op 11.30° Noorderbreedte en 162.20° Oosterlengte, op 525 kilometer afstand van Kwajalein, 1020 kilometer ten zuidwesten van Wake-eiland en 4.400 km ten zuidwesten van Honolulu. Enewetak is het tweede westelijke gelegen atol van de Ralikketen. In 1999 had het 820 inwoners (vijfde plaats van het land). Anno 2007 wonen er ongeveer 1000 mensen op de eilanden. De grootste eilanden zijn Eniwetok (of Enewetak), Engebi (of Athur), Parry, Muty en Igurin.

Enewetak
Atol van  Marshalleilanden

Locatie
Land Marshalleilanden
LocatieGrote Oceaan
Coördinaten11° 22 NB, 162° 20 OL
Algemeen
Oppervlakte6 km²
Inwoners1000
Detailkaart
Portaal    Oceanië

Geschiedenis

Vroeger was Eniwetok een Spaanse kolonie. Het was bij de Europeanen onbekend tot het in 1794 werd aangedaan door het Britse handelsschip "Walpole". De Britten noemden het eiland "Browns' Range" Het werd bezocht door diverse Europese schepen, voordat het in 1885 een Duitse kolonie werd. Enewetak werd samen met de rest van de Marshalleilanden in 1914 bezet door de Japanse troepen en ingelijfd bij Japan. Het werd in 1920 onder mandaat gebracht door de Volkenbond.

Tweede Wereldoorlog

De Japanners negeerden het atol tijdens de Tweede Wereldoorlog zeker niet. In november 1942 bouwden ze een vliegveld op Engebi, met bereikbaarheid van hun vliegtuigen naar de Carolinen en de rest van de Marshalls. Toen de Gilberteilanden in januari 1944 werden aangevallen door Amerikaanse mariniers en hun vloot, verdedigde het Japanse leger (de "1e Amfibiebrigade") het atol. Ze waren echter niet in staat de eilanden te behouden, en toen de Amerikaanse troepen hun Februarinvasie lanceerden, gaven de Japanners zich na een week over. Op 19 februari 1944 veroverden de Amerikanen de eilanden in Operatie Catchpole. Het volledige atol werd op 28 februari onder Amerikaanse controle gebracht. Op Eniwetok verloren 34 Amerikaanse mariniers het leven, 94 raakten gewond en 3 mariniers werden vermist. Aan Japanse zijde vielen er 700 doden en 25 soldaten gingen in Amerikaans gevangenschap.

Kernproeven

Na het einde van de Tweede Wereldoorlog besloten de Verenigde Staten Eniwetok te gebruiken als onderdeel van de Amerikaanse "Pacific Proving Grounds". Het hele gebied werd daartoe geëvacueerd.

Ivy Mike test, 31 oktober 1952

In het hele testgebied werden in totaal 43 atoomproeven uitgevoerd tussen 1948 en 1958. De eerste test van een waterstofbom kreeg de codenaam "Ivy Mike" en werd uitgevoerd in het najaar van 1952 als deel van "Operatie Ivy", met een explosieve kracht van 10 megaton. Bij de proeven werd gebruikgemaakt van onbemande B-17 Flying Fortresses die door de radioactieve wolk vlogen om monsters te nemen. Het effect hiervan werd gecontroleerd met op afstand bediende meetapparatuur. Ook het geluid en de temperatuur van de atoomwolk werden gemeten. In totaal namen 16 tot 20 B-17's deel aan deze atoomproeven. De gebruikte eilanden in het testgebied raakten sterk radioactief besmet. Tijdens de atoomproeven waren ongeveer 11 000 Amerikaanse mecaniciens, wetenschappers en militairen aanwezig. Ze onderzochten de explosiewolken van de bomtesten, waarbij tussen 1948 en 1958 ook enige raketten werden gelanceerd.

Terugkeer van de bevolking

De bevolking keerde terug in de jaren 70. Op 15 mei 1977 gaf de Amerikaanse regering de opdracht de eilanden te ontsmetten. Voordat de bevolking terug mocht komen, werd er eerst met geigertellers nagegaan of de eilanden stralingsvrij waren. Drie eilanden zijn totaal onbewoonbaar verklaard en eromheen is een spergebied vastgelegd. Het wordt tegenwoordig dan ook afgeraden de eilanden te bezoeken. Als dieren als zeevogels en vissen op de eilanden stranden, kunnen ze radioactief besmet raken.

Overzicht van atoomproeven

Operatie Sandstone tot Hardtack 1

Bom Tijd in GMT Gebied Kracht
Operatie Sandstone:
X-Ray 18.17 - 14 april 1948 Engebi-eiland 37 kiloton
Yoke 18.09 - 30 april 1948 Aomon-eiland 49 kT
Zebra 18.04 - 14 mei 1948 Runit-eiland 18 kT
Operatie Greenhouse:
Dog 18.34 - 7 april 1951 Runit Eiland 81 kT
Easy 18.26 - 20 april 1951 Enjebi-eiland 47 kT
George 21.30 - 8 mei 1951 Eberiru-eiland 225 kT
Item 18.17 - 24 mei 1951 Enjebi-eiland 45,5 kT
Operatie Ivy:
Mike 1 november 1952 Elugelab-eiland 10,4 megaton
B-17 Proeven oktober - november 1952 Elugelab-eiland Atoomwolkmetingen
King 16 november 1952 Runit-eiland 500 kT
Operatie Redwing:
Lacrosse 18.25 - 4 mei 1956 Runit-eiland 40 kT
Yuma 19.56 - 27 mei 1956 Aomon-eiland 0,19 kT
Erie 18.15 - 30 mei 1956 Runit-eiland 14,90 kT
Seminole 00.55 - 6 juni 1956 Bogon-eiland 13,7 kT
Blackfoot 18.26 - 11 juni 1956 Runit-eiland 8 kT
Kickapoo 23.26 - 13 juni 1956 Aomon-eiland 1,49 kT
Osage 01.14 - 16 juni 1956 Runit-eiland 1,49 kT
Inca 21.26 - 21 juni 1956 Rujoru-eiland 1,7 kT
Mohawk 18.06 - 2 juli 1956 Eberiru-eiland 15,2 kT
Apache 18.06 - 8 juli 1956 Krater van Ivy Mike 1,85 Megaton
Huron 18.12 - 21 juli 1956 Van Flora-eiland 250 kT
Operatie Hardtack 1:
Yucca 18.15 - 28 april 1958 157 km NO van Eniwetok-atol 1,7 kT
Cactus 18.15 - 5 mei 1958 Runit-eiland 18 kT
Fir 17.50 - 11 mei 1958 Eniwetok-atol 1360 kT
Butternut 18.15 - 11 mei 1958 Eniwetok-atol 81 kT
Koa 18.30 - 12 mei 1958 Eniwetok-atol 1370 kT
Wahoo 01.30 - 16 mei 1958 Eniwetok-atol 9 kT
Holly 18.30 - 20 mei 1958 Eniwetok-atol 5,9 kT
Nutmeg 21.20 - 21 mei 1958 Bikini-atol 25,1 kT
Yellowwood 02.00 - 26 mei 1958 Eniwetok-atol 330 kT
Magnolia 18.00 - 26 mei 1958 Eniwetok-atol 57 kT
Tobacco 02.50 - 30 mei 1958 Eniwetok-atol 11,6 kT
Sycamore 03.00 - 31 mei 1958 Bikini-atol - 3,5 m boven water 92 kT (5000 kT)
Rose 18.45 - 2 juni 1958 Eniwetok-atol 15 kT
Umbrella 23.15 - 8 juni 1958 Eniwetok-lagune 8 kT
Walnut 18.30 - 14 juni 1958 Eniwetok-atol 1,45 kT
Linden 03.00 - 18 juni 1958 Eniwetok-atol 11 kT
Elder 18.30 - 27 juni 1958 Eniwetok-atol 880 kT
Oak 19.30 - 28 juni 1958 Eniwetok-lagune 8,9 megaton
Sequoia 19.30 - 1 juli 1958 Eniwetok-atol 5,2 kT
Dogwood 18.30 - 5 juli 1958 Eniwetok-atol 397 kT
Scaevola 04.00 - 14 juli 1958 Eniwetok-atol 0 kT
Pisonia 23.00 - 17 juli 1958 Eniwetok-atol 255 kt
Olive 18.15 - 22 juli 1958 Eniwetok-atol 202 kT
Pine 20.30 - 26 juli 1958 Eniwetok-atol 2000 kT
Quince 02.15 - 6 augustus 1958 Eniwetok-atol 0 kT
Fig 04.00 - 18 augustus 1958 Eniwetok-atol 0,02 kT

Eniwetok na de Operaties

De Runit Dome op het eiland Runit dat een van de veertig eilanden van Enewetak is. De koepel werd geplaatst in een krater met een doorsnede van 100 meter die veroorzaakt werd door 'Cactus': een van de 35 nucleaire proeven van de Verenigde Staten in het kader van Operation Hardtack I die plaatsvonden van 28 april tot en met 18 augustus 1958 op zogeheten Pacific Proving Grounds. Sinds eind jaren 70 herbergt de krater nucleair afval.

Van 1977 tot 1980 werden drie eilanden gezuiverd om overgebleven atoomgruis en -stof te verwijderen. De verschroeide aarde werd afgegraven en samen met het bijeen verzamelde gruis en stof werd het nucleaire afval in twee explosiekraters gestort. Deze kraters ontstonden op 4 mei 1956 bij de Lacrosse- en op 5 mei 1958 bij de Cactus-explosies op het eiland Runit. Omdat ze werden dichtgestort met beton, is werd er lange tijd geen ioniserende straling gemeten. Een rapport uit 2013 dat werd opgesteld in opdracht van het Amerikaanse Ministerie van Energie vermeldt dat radioactief materiaal uit de krater lekte waardoor de lokale bewoners van Enewetak in hun bestaan worden bedreigd. Bij de sanering is het afdekken van de poreuze bodem van de krater nagelaten vanwege de hoge kosten waardoor het zeewater in de krater terecht komt.[1] Runit is een sperzone en dient wegens de lange halfwaardetijd van de radioactieve stoffen (ongeveer 12 000 jaar) door mensen vermeden te worden. Het gebied zal daar waarschijnlijk voor altijd onbewoonbaar blijven. Het Amerikaanse ministerie van Energie heeft de export van vis en kopra (vruchtvlees van de kokosnoot) van Enewetak verboden vanwege de aanhoudende besmetting ervan. Het voedselpatroon van de lokale bewoners is verschoven van dit traditionele lokale voedsel naar ingevoerd voedsel zoals spam met gezondheidsproblemen zoals diabetes tot gevolg.[1]

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.