Duyfken (schip, 1595)

De Duyfken was een Nederlands verkenningsjacht, (scheepstype pinas) dat snel voer.[1] Het had ruimte voor 20 man, 25 last, en was geschikt vooral in ondiepe wateren. Het voer in 1596 in de eerste expeditie naar Oost-Indië, en in 1606 naar het huidige Papoea-Nieuw-Guinea en (Noord-)Australië onder kapitein Willem Jansz in opdracht van de VOC.[2] Het was daarmee het schip dat Australië voor de Europeanen ontdekte.[3]

De Duyfken (een 19e-eeuwse impressie van het schip)

Geschiedenis

Het schip werd in 1595 gebouwd en voer uit van het eiland Texel. Jan Dignums en Simon Lambrechtse Mau waren de eerste schippers. Door onhandigheid kwamen de Nederlanders in conflict met de Portugezen en de Bantammers.[4] In december 1603 voer het schip uit onder admiraal Steven van der Hagen. Het ging op 22 juni in Swakopmund, Namibië aan land, een maand later was het schip teruggedreven naar de rivier de Ligonha, tegenwoordig Angola. Het schip kwam op 31 december 1604 aan in Bantam.

Op 28 november 1605 begon Willem Jansz met de Duyfken aan een onderzoekingstocht, waarbij hij de zuidkust van Nieuw-Guinea en de oostkust van der Golf van Carpentaria bereikte. De overige schepen waren teruggevaren naar het vaderland. In juni 1606 was het schip terug in Bantam.

In 1612 was Adriaen Maertensz. Block bevelhebber over de Duyfken. Op 18 juni 1617 verging de Duyfken in een storm, op weg naar Madagaskar, samen met het schip Middelburg tussen Suratte en Damão.[5] Het volk, 25 000 realen en 25 stuk geschut werden gered. Commandeur was Pieter van den Broecke.

Gereconstrueerde Duyfken
Replica van de Duyfken

Een replica van de Duyfken is gebouwd in Australië door de Duyfken 1606 Replica Foundation. Het schip werd op 24 januari 1999 gedoopt in Fremantle, West-Australië. Na enkele proefvaarten voer de Duyfken naar Nederland, via Indonesië, Mauritius en Zuid-Afrika en weer terug.[6]

Herdenking 400 jaar betrekkingen Australië-Nederland

De landing van de Duyfken op de noordkust van Australië markeert het begin van een lange relatie tussen Nederland en Australië. Zowel in Nederland als Australië is in 2006 met tal van activiteiten de vierhonderdste verjaardag van dit eerste contact herdacht.

Tot deze activiteiten behoort het bezoek dat een Nederlandse parlementaire delegatie van 8 tot 15 oktober 2006 op uitnodiging van het Parlement van Australië aan Australië bracht. De delegatie stond onder leiding van de voorzitter van de Eerste Kamer der Staten-Generaal, mevrouw mr. Yvonne Timmerman-Buck. De delegatie vloog met een vliegtuig over het gebied waar de ontdekkingsreizigers van de Duyfken voet aan wal gezet hebben en bezocht het nabijgelegen mijnstadje Weipa. In de regio hadden de parlementariërs ontmoetingen met de bestuurders en stamoudsten van de Aboriginalbevolking.[7]

In 2013 werd in Mapoon een monument opgericht ter herdenking van de landing van de Duyfken in 1606. Dit 'First Contact Memorial' bestaat uit een in aluminium uitgevoerd reliëf van de Duyfken op een muur waarop diverse herdenkingsplaten zijn aangebracht. De inauguratie vond plaats op 27 mei 2013 in aanwezigheid van de gouverneur van Queensland, Penelope Wensley, en de voorzitter van de Eerste Kamer, Fred de Graaf.[8][9]

Noten
  1. Afbeelding van de pinas Duyfken (Nederlands)
  2. De Eerste Expeditie naar INDIË «
  3. De VOCsite : Nederlanders en Australië in de VOC-tijd 1
  4. Afbeelding: De Nederlandse vloot wordt aangevallen op de rede van Bantam (1596)
  5. VOC Shipwrecks (uit web.archive.org)
  6. Website van de gereconstrueerde Duyfken (Engels)
  7. Kamerstuk 2006-2007, 30949, nr. A/1, Eerste/Tweede Kamer
  8. Onthulling First Contact Memorial in Mapoon, Australië
  9. First Contact Memorial, Monument Australia
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.