Dubravka Ugrešić
Dubravka Ugrešić (Kutina, 27 maart 1949) is een Nederlandse[1], internationaal bekende experimentele schrijfster, essayiste en letterkundige van Kroatische origine en woont sinds 1996[1] in Amsterdam. Eén van haar bekendste romans is Štefica Cvek u raljama života (Steffie Steek in de klauwen van het leven), gepubliceerd in 1981; een ironische, postmodernistische roman die speelt met de clichés en stereotypen van de triviale literatuur en cultuur. Het werk werd meteen een succes en werd in 1984 verfilmd door Rajko Grlić.
Dubravka Ugrešić
| ||||
Dubravka Ugrešić (2005) | ||||
Algemene informatie | ||||
Volledige naam | Dubravka Ugrešić | |||
Geboren | Kutina, Kroatië, 27 maart 1949 | |||
Land | ||||
Beroep | schrijfster | |||
Werk | ||||
Jaren actief | 1971-heden | |||
Uitgeverij | Nijgh & Van Ditmar | |||
Dbnl-profiel | ||||
Website | ||||
|
Ugrešić studeerde aan de universiteit van Zagreb vergelijkende literatuurwetenschap en Russische taal- en letterkunde, met de bedoeling om parallel een carrière op te bouwen als wetenschapper in de geesteswetenschappen en als auteur.[2] Ze heeft aanstellingen gehad en colleges gegeven bij verschillende Amerikaanse en Europese universiteiten, en ze schrijft freelance voor een aantal Europese kranten en literaire tijdschriften.
Oorlog en vertrek uit Kroatië
Nadat in 1991 in voormalig Joegoslavië de oorlog uitbrak, koos Ugrešić duidelijk partij tegen de oorlog en nationalistische ideeën. Ze schreef kritisch over het nationalisme (in zowel Kroatië als Servië), en de misdadigheid van de oorlog (zie haar boek Kultura laži – De cultuur van leugens), en werd al gauw het doelwit van de nationalistisch ingestelde media.[3] Ze werd uitgemaakt voor ‘verrader’, ‘een vijand van het volk’ en een ‘heks’. In 1993 verliet ze Kroatië[2] en ze bleef schrijven in het buitenland. Haar manier van schrijven wordt omschreven als toegankelijk, vernieuwend, intelligent en zowel politiek als emotioneel geladen.
Vertalingen
Het werk van Ugrešić is vanuit het Kroatisch vertaald in het Nederlands en in het Albanees, Bulgaars, Duits, Engels, Fins, Frans, Grieks, Hebreeuws, Hongaars, Italiaans, Japans, Lets, Litouws, Macedonisch, Noors, Perzisch, Pools, Portugees, Roemeens, Russisch, Sloveens, Slowaaks, Spaans, Tsjechisch, Turks en Zweeds.
In het Nederlands vertaalde werken
Bibliografie | |||||
Jaar | Titel | Vertaling | Uitgeverij | ISBN | Opmerkingen |
---|---|---|---|---|---|
1981 | Stefica Cvek u raljama zivota | Steffie Steek in de klauwen van het leven | Vertaling 1991. | ||
1988 | Forsiranje romana-reke | De sleutel-roman ontsloten | Vertaling 1991. | ||
1992 | Zivot je bajka | Het leven is een sprookje | |||
1993 | Nationaliteit: geen | Nationaliteit: geen | Een bundeling van haar columns in NRC Handelsblad.[4] | ||
1995 | Kultura laži | De cultuur van leugens | Kroatische uitgave 1996. Essaybundel; eerst in het Nederlands verschenen, later pas in andere tale.)[4] | ||
1997 | Muzej bezuvjetne predaje | Museum van onvoorwaardelijke overgave | Kroatische uitgave 2001. | ||
2001 | Verboden te lezen | ||||
2002 | Amsterdam, Amsterdam | ||||
2004 | Ministarstvo boli | Ministerie van pijn | Vertaling 2005. | ||
2007 | Niemand thuis | ||||
2008 | Baba Jaga je snijela jaje | Baba Yaga legt een ei | Vertaling 2010. Zie ook: Baba Jaga | ||
2015 | Europa in Sepia | ||||
2017 | De Vos | ||||
2019 | Doba kože | Het tijdperk van de huid[3] |
Prijzen
Ugrešić ontving enkele literaire prijzen en tekenen van internationale erkenning voor haar werk. In voormalig Joegoslavië kreeg ze onder andere de Nin-prijs, - de Meša Selimović-prijs en de K.Š. Gjalski-prijs. etc. Ze was een van de veertien genomineerden voor de prestigieuze Man Booker International Prize 2009 die werd toegekend aan Alice Munro.
Internationale literaire prijzen en blijken van erkenning:
- 2016 Vilenica Prize, Slovenië.
- 2016 Neustadt International Prize for Literature, Verenigde Staten
- 2012: Jean-Améry-Preis für Europaische Essayistik, Oostenrijk/Duitsland.
- 2010 James Tiptree Literary Award, Verenigde Staten.
- 2006 Genomineerd voor de Independent Foreign Fiction Prize (Prijs voor onafhankelijke buitenlandse fictie). Verenigd Koninkrijk.
- 2004 Premio Feronia van de stad Fiano. Italië.
- 2000 Heinrich Mann-Prijs, Akademie Der Kunste (Kunstacademie). Berlijn, Duitsland.
- 1999 Osterreichischen Staatspreis fur Europaische Literatur 1998 (Oostenrijkse staatsprijs voor Europese literatuur). Wenen, Oostenrijk.
- 1998 SWF-Bestenliste Literaturpreis (Literaire prijs voor boeken op de lijst van beste werken van de Zuidwest-Duitse Omroep). Duitsland.
- 1997 Verzetsprijs 1997, Stichting Kunstenaarsverzet 1942-1945. Nederland.
- 1996 Prix Européen de l'Essai Charles Veillon (Europese Charles Veillonprijs voor de beste essaybundel). Zwitserland.
Bronnen, noten en/of referenties
|